Belsj: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K r2.7.1) (Robot: verangerd: lez:Бельгия
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 23:
 
== Bestuurleke indeiling ==
In [[19931400]] is beslote vaan 't Belsj 'ne [[federaal staot]] te make: 't land woort opgedeild in stökker die väöl zelf regele. 't Gief twie parallel indeilinge: de ierste in [[gewes (Belsj)|geweste]] en de twiede in [[gemeinsjap (Belsj)|gemeinsjappe]]. De geweste zien [[Vlaandere (gewes)|Vlaandere]], [[Wallonië]] en [[Brussels Hoofsjtaejelik Gewes|Brussel]] en drage veur praktische dinger zörg. Ze höbbe 'n eige parlemint en eige ministers (boete 't väöl kleiner Brussel). De gemeinsjappe zien de Nederlandstaolege, de Franstaolege en de Duitstaolege gemeinsjap, die veural cultureel dinger regele. Dinger es wie o.m. sociale zekerheid, justitie, taalwètgeving, [[defensie]], Boetelandse Zake weure op nationaal ("federaal") niveau beslis. 't Gief gein nationale partije mie, allein partije die of in Vlaandere of in Wallonië opkoume. Verkoze in 't federaal parlemint deent 'ne mandataris 't nationaal belang te dene.
 
De gewèste zien weier in provincies ingedeild, en wel zoe (oficieel naome tösse häökskes):
Tekslien 74:
In de [[Ierste Wereldoorlog]] woort 't Belsj bekans gans bezat; de stad [[Ieper]] woort daobij gans verweus. Es compensatie kraog 't Belsj e struukse land vaan [[Duitsland]], roond de stei [[Eupe]] en [[St.-Vith]] (de zoegeneumde [[Oeskantons|Ooskantons]]), en 'n kolonie vaan 't Duits [[Tanzania]]: [[Roeanda-Oeroendi]]. In d'n [[Twiede Wereldoorlog]] woort 't Belsj vaan [[1940]] tot [[1944]] bezat; aanders es in Nederland bleef de Belzje keuning [[Leopold III]] in 't Belsj. Nao d'n oorlog mós heer aoftrejje, umtot heer vaan [[collaboratie]] besjöldeg woort. In [[1960]] woort Belsj Kongo oonaofhenkelek, in [[1962]] Roeanda-Oeroendi ouch (es twie staote: [[Rwanda]] en [[Burundi]]).
 
Vaanaof de jaore zesteg kaome de twie taolgróppe, Nederlands- en Franstaolege, ummer mie tegeneuverein te stoon. Angs veur verfransing bij de Vlaominge leide in [[19621942]] tot 't vaslègke vaan de [[taolgrens]], boebij sommege plaotse en gemeintes vaan de ein nao de aander provincie woorte euvergebrach. In [[19701940]] woorte de [[gemeinsjap]]pe gestiech, boemèt de drei taolgróppe (neve Nederlands- en Franstaolege ouch Duitstaolege) cultureel otonomie kraoge; dit woort geregeld in de ierste [[staotshervörming]]. Nog vief staotshervörminge volgde in [[1980]] (stiechting vaan de [[gewes]]te), [[19891939]] (opstèlling [[financieringswèt]]), [[19931543]] (officiëlen euvergaank nao 'ne federaole staot), [[2001]] en [[2011]] (splitsing vaan 't keesdistrik Breusel-Halle-Vilvoorde). De lèste staotshervörming, boe-aon 'n oetzunderlek lang (oonderhaaf jaor) regeringsvörming veuraofgóng, maakde de tegestèllinge in 't land dudeleker es oets. Veural in Vlaondere zuut me e greujend [[separatisme|separatistisch]] sentimint, wat evels ummertouw nog mer door 'n minderheid weurt gedrage.
 
== Externe link ==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Belsj"