Papoea-Nui-Guinea: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
euver de bieste, mèt daank aon hiel recint oonderzeuk ouch |
|||
Tekslien 65:
De natuur vaan Papoea-Nui-Guinea is neet homogeen: de versjèllende kleinder eilen höbbe aander natuur es 't hoofeiland, dewijl dat noe zjus weer väöl soorte deilt mèt 't Indonesisch deil. In eder geval laote ziech twie dinger dreuver zègke. In de ierste plaots heet de natuur vaan 't land dudeleke euvereinkomste mèt die vaan Australië: me vint ouch hei nog [[cloacadiere]] (''Monotremata'') en [[buildiere]] (''Marsupialia'') te euver. In de twiede plaots is de natuur hendeg divers: gans Nui-Guinea maak mer 0,5% vaan 't wereldoppervlak oet, meh kint zoe al 4.600 inheimse [[gewervelde diere|gewervelde]]. (Lèt wel: die koume neet allemaol ouch in Papoea-Nui-Guinea veur.) Daobij is de natuur op 't eiland relatief oongerep, umtot 't gein diechte, technisch oontwikkelde bevolking gaof die de bosse veur landbouwgroond of bouw neerhaolde.
Umtot 't eiland tropisch (heit en vochteg) is, vint me hei aander cloacadiere en buildiere es in/op Australië. 't Eiland kint twie endemische soorte [[aomzeikegele]] (''Tachyglossidae'') en versjèllende [[boumkangoeroes]] (''Dendrolagus''). De inheimse [[possums]] weure [[koeskoeze]] (''Phalangeridae'') geneump. [[Mojerkookdiere]] (''Placentalia'') koume hei ouch veur, meh zien beperk tot de [[moesechtege]], die oet Azië zien koume euverloupe. 29 geslachte zien inheims, aander nog zien mèt de mins mètgekoume, wie ouch aander zoogdiere (boete de mins zelf oonder mie de [[Nui-Guineadingo]], ''Canis lupus dingo var.''). Vaan de hoonderde soorte [[veugel]] zien 'rs 320 endemisch in Nui-Guinea, boe-oonder de [[
==Cultuur en demografie==
| |||