Salvador Dalí: Versjèl tösje versies

Dalí woort gebore op Figueres, ein'n stad in 't noorde vaan CataloenjeCatalonië. HaerHeer kraog dezelfde naom es zien awereawwer broor daedee nege maond veur zien geboorte doed waor gegangegegaange. Op vreuge leeftied waor al dudelek tot haerheer good kòs tekeneteikene. Ziene vaajer, einen'nen advocaot en notaris, waor neet enthousias euver ziene zoons't talent vaan z'ne zoon. 't Waor zien meer daedee häöm heet gesupportertaongemoedeg um weijerweier te gaongoon mèt de kuns.

JedereEdere zomer góng de familiefemilie mèt de familiefemilie vaan kunskinner Ramon Pichot (daedee dèks nao [[Paries]] gònggóng) nao de kusplaotskösplaots [[Cadaqués]]. Dao maakmaakde haerheer kenniskinnes mèt [[Modernisme|modernistischmodernistische]] kuns. Wie haerheer 14 jaor aajd iswaor (1918) heethad haerheer al zien ierste expositie in de hal vaan de kemedie vaan Figueres. In 1921 sterfstorf zien meer, detwat eie groet effek op häöm had.

IerstIers wiegerde zien vaajer meh oetindelek kraog haer towstummingtouwstumming um in 1922 nao de kunsacademie in [[Madrid]] te goon. Dao stoont haerheer al bekind es [[dandy]]. De academie lierde, tot Dali's teläörstèllingteleurstèlling, veural de lui in de laotstelètste sjelderstijlesjèlderstijle zoe wie [[kubisme]], [[imperialisme]] en [[pointilisme]]. Dalí beheersde dees stijle good, meh haerheer wouw leeverliever lès in 't klassiek sjelderesjèldere. In 1923 woort Dalí daan ouch vaanwege astrantegheid gesjors vaan de academie. Later woort haerheer ouch gearrèsteerd in [[Gerona]] vaanwege radicaoleradicaol politieke ideeë.

inIn 1926 bezuukbezeuk Dalí Paries. Dao trefttref haerheer de sjeldersjèlder [[Pablo Picasso|Picasso]]. Ouch is Dalí daan permanent vaan de kunsacademie vaan Madrid aof. Zien sjelderwèrksjèlderwèrk waor toen erg beïnvlood door Picasso en [[Joan Miró|Miró]]. In 1928 sjriefsjreef haerheer mèt, mètaon 't ''geel manifes'' same mèt Lluis Montanya en Sebastia Gasch. DetDit manifes waor vaan groete invlood veur de [[futurisme|futuristische]], kubistische en [[Dada]] -beweginge in Spanje. Dalí laotleet ein'ne knievel stoon geïnspireerd op dee vaan sjeldersjèlder [[Diego Velázquez]].

In 1929 wèrkwèrkde Dalí same mèt Luis Buñuel mèt aon de film ''Un Chien Andalou'' (einen'nen AndaloesischeAndalusischen hoondjhoond). De homosexuele vrundjvrund vaan Dalí, [[Federico García Lorca]] (dee al sersjèllendeversjèllende mislöktemislökde leefdespoginge biebij Dalí had gedoon), zaog detdat es ein'n belediging en verbrookverbraok de vrundsjap. De [[surrealisme|surrealistische]] film maagkmaakde vaan Dalí eine'n gerespectierdgerespecteerd kunsteneer., Ouchouch biebij de kunsteneers vaan Paries. Miro leitleidde Dalí roond in Paries, daobiedaobij trefttrof haerheer ouch Helena Ivanovna Diakonova od Gala. De twie weure verleef wienie ze op verkantie gaongónge in Cadaques. Gala sjeitsjeide mètvaan häörhäöre manmaan Paul Éluard en trouwttrouwde mèt Dalí in 1934.

In 1940 vertrèkvertrok 't koppel nao de [[Vereinegde State van Amerika]]. HaerHeer maagkmaakde daantoen wèrkewerke deedie bekind weurewoorte es wèrkewerke oet zien klassieke periood. 15 jaor later kierekierde zezie trögktrök nao Spanje. In 1982 sterfstorf Gala. Zeve jaor later sterfstorf ouch Dalí aon einen'nen attakhartstèlstand in 1989.