Bree (Nederlands Limburg): Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
dat waor get väöl opmaak
nog get sp, mer moot nog weier weure noageloerd
Tekslien 9:
 
=== Bree ===
't Dörp Bree wuurd veur d'n ierste kier geneumd in 'n akte oet 't joar 1240 woarbeej unne Diederik, Hier van [[Altena]], vuülle rechte schonk aan de [[monnik]] van 't pas gestichte [[kloester]] [[St. Elisabethsdal]] beej [[Nunhem]]. In Bree haij Diederik bepoalde rechte det hì aan de kloesterlinge goaf, woaronger 't recht om un'n persoen veur te drage dì in Bree ‘t [[pastoerambt]] mocht goan bekleije. Oet deze [[oerkonde]] bliekt dus duudelijk, det Bree in 1240 bestong as [[gemeinschap]] en det 'r un'n [[kerk]] waas.
 
't [[Bestuur]] van 't dörp werd, tot de komst van de Franse, gevormd door de Schepebank. Aan 't hoofd heejvan stond un'n [[schout]], dì door de Hier beneumd werd. Wat Bree betreft kwaam dit recht, ìvenas d'n angere [[heerlijke rechte]], achtereinvolgs toe aan de [[graaf]] (later hertog) [[van Gelre]], de [[hertog van BourondiëBourgondië]] en de [[köning]] van [[Spanje]]. In 1673 kocht de Hier van [[Árse]] dì door un'n [[erfenis]] in ‘t't bezit van [[Hoës Bree]] gekomen waas, deze rechte van de Spaanse [[köning]].
 
Bijna alle bewoeners veurzoagenveurzoage in hun lìvensongerhoud door te werke in de landbouw en vieëtilt. D'r loagen inkele groetere boordereëje in Bree, onger angere de [[Kerckenhof]], [[hof Tongerlo]], d'n [[hof aengen Eijnde]], [[Baelshof]], de groeëte en de kleine [[Westeringsehof]] en [[Haenenhof]]. Deze [[hoeve]] ware eigendom van adellijke hiere of welgestelde burgers oet angere plaatse en soms van kerk of kloesters. Ouk haije sommige inwoeners 'n klein boordereeke in eigendom, terwiel angere as daagloener de kost moste zeen te verdeeneverdene. Noatuurlijk waren d'r ambachtsliede, maar die heije toch mistal ouk 'n boorebedriefke.
 
=== Maasbree ===
Noa 1794 bezoot 't [[Franse leger]] 't gebied en un'n niejeniej [[bestuursorganisatie]] kwaam tot stand. Gemeinte met minder dan 5000 inwoeners werde beej elkaar gevoogd en zoë vormde [[Blierick]], Balder en [[Bree]] samen '[[Mairie de Bree]]', later Maasbree geneumd. De [[gemeinteroad]] vergaderde in 't Blierickse [[Roadhoes]] omdet Blierick 't groetste dörp van diej gemeinte waas. Sinds 't einde van de 19e iew] hìt de stad [[Venlo]] verschillende poginge ongernome um Blierick oet de gemeinte Maasbree los te weken en beej Venlo te voege.
 
Toen in 1938 [[burgemeister]] Janssens aantrooj, werd de discussie opniej aangezwengeld, dit kier door 't [[provinciaal bestuur]]. Ondanks vuul tìgestand van de meiste Blierickse roadslede en vuul Bliericknare, kierde 't getiej langsaam ten gunste van Venlo. Ongertusse broak in 1940 de [[Twedde Wereldoorlog]] oet. En tiejens 't ierste oorlogsjoar veel veur Blierick 't dook. Op 1 ouktoeëber 1940 gebeurde woartìge vuul Bliericknoare zich joarelang haije verzet: de samenvooging met Venlo.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Bree_(Nederlands_Limburg)"