Kouwe Oorlog: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K Hersjtèld tot de versie nao de lètste wieziging door FoxBot. |
|||
Tekslien 4:
== Oorzake ==
D’r zunt twieë oorzake te numme die aan de basis sjtonge:
1. Sjtaatsinrichting: de Sovjetunie waor [[communisme|communistisch]] sinds de [[Oktoberrevolutie]] van [[1917]] en de VS hat sinds häör oprichting ’t [[kapitalisme]] hoeëg in ’t vaandel sjtaon.
2. Wederzijds wantrouwe, angs veur d’r angere.
Dat wederzijds wantrouwe waor zoeë sjterk dat ’t van invlood waor op alle betrikkinge tösje de VS en de Sovjetunie en daomit de communicatie sjterk bemujlikt werd. Dao kumt bie dat [[Stalin]], d’r leider van de Sovjetunie tösje 1928-1953, neet ’t miëëst evenwichtige en betrouwbare figuur waor.
Vanoet de Sovjetunie waor verder de angs veur (’t gebroek van) de [[atoombom]] die de VS waal hei in 1945 en de Sovjetunie (nog) neet. Dit versjil hou de [[wapenwedloop]] tösje de twieë leng tot gevolg.
== Aanleidinge ==
Vuur ’t einde van de [[Twiede Wereldoorlog|Twieëde Weltkreeg]] houwe de leiders van de drie mechtigste leng, [[Stalin]], [[Churchill]] en [[Roosevelt]]/[[Truman]], euverlegk geveurd in [[Conferentie van Jalta|Jalta]] en [[Conferentie van Potsdam|Potsdam]] euver de verdeiling van Duutsjland nao d’r kreeg.
Toen ’t d’r echter op aa kaom, koste de Sovjetunie en de VS elkaar neet genòg vertrouwe om de besjproke planne tot oetveur te bringe. [[Duutsjland]] werd opgedeild in 4 zônes en [[Berlien]] och. De situatie in [[Berlien]] zörgde al sjnel veur probleme en um zien macht te toeëne sjloot [[Stalin]] [[West-Berlien]] aaf van de rest. De Amerikanen begonne mit een luchtbrug om de Westberlieners van voodsel te veurzeen. Dizze [[Blokkade van Berlien|blokkade]] doerde mèr ’n jaor (1948-1949), mèr ’t houw waal tot gevolg dat de verhoudinge nog sjlechter waerde. Dis blokkade weurt dan och gezeen es ’t begin van d’r Kouwe Oorlog.
== Verloup ==
| |||