Londe: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
GrouchoBot (Euverlèk | biedrages)
K r2.6.4) (Robot: debie: xmf:ლონდონი
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 9:
Roond 't jaor [[50]] vestegde de [[Romeine]] ziech in de huidege city, boe ze 'n börg stiechde, ''Londinium''. Allewel tot dao gein archeologisch of historisch bewies veur te vinde is nump me op groond vaan de naom (dee neet vaan Latiensen oorsprunk is) aon tot de stad awwer is es de Romeinse aonwezegheid in [[Groet-Brittannië]].
 
In d'n [[Angelsakse|Angelsaksischen]] tied woort eve boete de vesting e dörp, ''Lundewic'', opgeriech, wat 't aajd Londe vervink. In de [[negende iew]] moot die vesting weer bewoend geraak zien. Es [[Willem de Verovereer]] in [[1066]] Engelaand veroverd noa d'n [[slaag bie Hastings]]. Willem veel ouch Londe aon en woord in Westminster tot keuning gekroend en begint mèt d'n bouw vaan d'n [[Tower of London|tore vaan Londe]]. In de [[elfde iew|èlfde iew]] greujde Londe en Westminster, zetel vaan de keuninge, aonein, boemèt dit groet Londe de groetste en mechtigste stad vaan [[Ingeland]] woort. In de [[twelfde iew]] woort Londe ouch hoofstad vaan Ingeland, in plaots vaan [[Winchester]].
 
Daonao greujde 't snel door. De stad woort zelfs zoe mechteg tot de keuning toustumming nudeg heet om de stad binne te koume. In [[1666]] lag de Groete Stadsbrand vaan Londe de stad veur e good deil in de as, wat de greuj vaan de stad evels neet kós remme. In de 18e iew nump Londe de rol vaan financiële hoofspeuler euver vaan [[Amsterdam]]. Mèt de greujende riekdom vaan de kolonies in de Victoriaanse tied en de industriele omwenteling greujde 't inwoeneraontal gaw. In 't begin vaan de [[negentiende iew]] waor de stad de groetste op [[Eerd]].
 
In d'n [[Twiede Wereldoorlog]] woort Londe behuurlek zwoer gebombardeerd door de [[Duutsland|DuitseDuutse]] [[Luftwaffe]]. 30.000 lui voonte d'n doed. In de [[twintegste iew]] raakde Londe beruch door zien [[miljeu]]probleme mèt [[smog]]: (steinkole)rouk vermingk mèt nevel. Tege 't eind vaan die iew waor 't probleem door 't gebruuk vaan zuverder brandstoffe groetendeils opgelos. In [[2000]] woort de umstreje meh populaire politicus [[Ken Livingstone]] tot börgemeister vaan Londe gekoze. Op [[7 juni]] [[2005]] woort Londe 't doel vaan 'nen aonslaag vaan [[Al-Qaedah]], dee veural op de metro'Underground' ([[kazemattetrein]]) geriech waor. In dat zelfde jaor woort bepaold tot de stad in [[2012]] de [[Olympische Speule]] maag organisere. Daobie laot Londe stei wie [[Moskou|Muskou]], [[New York City]], [[Madrid|Medrid]] en [[Paries]] achter ziech.
 
== Toerisme en bekinde gebouwe ==
Tekslien 20:
't Toeristisch "Iezere Rippertoir" besteit oongeveer hei-oet:
 
* De Londese [[Tower of London|Tower]]: iers paleis vaan de keuninge, later gevaangenis, allewijl es museum gebruuk;
* De [[Houses of Parliament]], Westminster: [[neogotiek|Neo-gotische]] gebouwe boe-in 't [[Hoegerhoes]] en 't [[Liegerhoes]] vergadere;
* [[Westminster Abbey]]: [[gotiek|gotische]] kèrk, sinds iewe in gebruuk veur ceremonië;
Tekslien 29:
* [[London Eye]]: e [[reuzeraad]], opgeriech in [[1999]].
* [[30 St Mary Axe]], bijgenaomd ''D'n Augurk'': 'ne [[wolkekrabber]] in de City of London, aofgeroond in [[2004]].
 
==Demografie==
Londe staot bekind veur zien veule versjilende inwoeners. De verscheidenheid is mede te danke aon de väöle kolonies dee Engelaand heet gehad. De stad woar roond 1900 de groetste stad op eerd. Dee positie nam [[New York City]] in 1925 euver. Op 't hoegtepunt, in 1939 had Londe mie es 8 miljoen inwoeners. Denao
kroomp 't inwoeneraotal tot get minder daan 7 miljoen. Meh noe greujt de populaas opnui tot bienao ach miljoen (7.556.900 inwoeners 2007).
 
==Economie==
Es stad heet Londe een vaan de groetste economieje op eerd. Londe is good veur 20% vaan 't [[Bruto Nationaal Produc|BNP]] vaan 't Vereineg Keuninkriek. Debie heet Londe 'n internationale [[effecte bäörs]] de 'London Stock Exchange' en is 't groetste deil vaan de de media er gevestegd, dinkend aon de [[BBC]] en gezette wie [[The Daily Telegraph]] en [[The Times]].
 
==Infrastructuur==
Londe staot al iewe bekind om zien drökke stroate. 't Verkier staot daan ouch dèks vas. Allewijl weurt 't verkier gedominierd door de gekinde [[taxi|taxi's]] en (roeje) [[bös|bösse]]. Aander verkier weurt oet 't centrum geweerd mèt 'ne tolheffing. 'ne Aander gekind verveur is d'n [[kazemattetrein]], ouch wel bekind es 'the (London) Underground' of 'the Tube'.
[[Categorie:Houfsjtad]]
[[Categorie:Vereineg Keuninkriek]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Londe"