Nedersaksisch: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
't '''Nedersaksisch''' is de volkstaol vaan 't groetste deil vaan Oos-[[Nederland]] en vaan
==Verspreiing==
Regel 8 ⟶ 9:
Boete 't Saksisch kolonisatiegebeed vint me 't Nedersaksisch nog o.m. in de [[Vereinegde Staote]] es ''[[Plautdietsch]]'', en in ''[[Rösland]]'' en de ''[[Oekraïne]]''.
==Kinmerke==
Mier nog es 't Limburgs is 't Nedersaksisch verdeild in versjèllende dialekte; daodoor kinne versjèllende saorte Nedersaksisch mer hiel weinig kinmerke werkelik deile. De hoofstroum vaan de Nedersaksiche dialekte deilt de meiste volgende kinmerke evels wel:
* 'n [[Einheidsmiervoud]] op ''-t'' bij [[verbe]] in 't [[presens]]: ''wiej waarkt, ieleuj waarkt, ziej waarkt'' (Twents: "veer wèrke, geer wèrk, zie wèrke"). In 't Wes-Veluws en 't Greunings/Oosfries is dit neet aonwezig: dao is 't einheidsmiervoud ''-en''. In 't imperfectum (verleien tied) is 't einheidsmiervoud in alle dialekte ''-en''.
* Behaajd vaan de aw vocaole ''ii'' en ''uu'' ("ie" en "oe"), wie in de meiste Limburgse dialekte. Allein in de westelike sjèl vaan dialekte in Nederland (Drents, Sallands, Veluws) is de ''oe'' in ''uu'' veranderd. Veur 't Sallands en e deil vaan 't Achterhooks gelt evels get vreems: sommege wäörd höbbe 'n uu gekrege, ander höbbe de oe behawwe.
* Oetspraok, meistal syllabedraogend, vaan de ''n'' nao 'n [[sjwa]]. Dit is e versjèl mèt 't [[Nederlands]] ([[Hollands]] en [[Braobants]]) en Limburgs.
* 'n Daarde (en soms ouch twiede, es 't dialek 't wäördsje ''[[doe]]'' kint) persoen inkelvoud vaan 't presens bij sterke verbe mèt klinkerverkorting: ''heej lik'' "heer liek".
Wijers höbbe väöl dialekte [[umlaut]] in diminutieve, evezoegood wie 't [[Duits]], Limburgs en [[Oos-Braobants]].
==Dialekte==
Me oondersjeit drei hoofgróppe: [[Noord-Nedersaksisch]], [[Wes-Nedersaksisch]] en [[Oes-Nedersaksisch]]. De in Nederland gesproke dialekte hure alle bij 't Wes-Nedersaksisch, behave 't [[Greunings]] en 't [[Kollumerlands]].
In '''Nederland''' oondersjeit me de volgende dialekte:
* [[Wes-Veluws]], e Nedersaksisch-[[Nederlands|Nederfrankisch]] mingdialek;
|