Wieërts: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
KGeen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 1:
{{dialek2|Mestreechs|Wieërts}}
't '''Wieërts''' isès 't [[Limburgs]] dialekdialekt watdèt gesprokegesproeëke weurtweurtj in en um de stad [[Wieërt]]. 't HeetHieët 'n aontalaantal opmerkelikeopmaerkelike kinmerkekinmaerke.
 
Binne de dialekte in [[Nederlands Limburg]] lietleutj 't Wieërts ziechzich indeile in 'n Midde-Limburgse kladegroep, doorwoeë weurdsjeswuuërdjes wie ''det'' en ''hert'' tegeneuvertieëgenoeëver ''dat'' en ''hart''. Estaon. belangriekerUn kinmerkbelangriêker iskinmaerk evelsès de ''sch-'' in de anlaut woewoeë väölvöl Limburgse dialekte ''sj-'' höbbehebbe (''schaop'' veur ''sjaop''). Wieërt ligkligktj dus teten weste vaanvan de [[Panninger Seitenlinie]]. EvelsOuch ligkligktj 't t'nten ooste/zuie vaanvan de anderânger [[isoglosse]]s oetuut de [[Genker barrièr]], al ligkligktj de doe/gijlien hendegaardig kortbijdochtbeej de stad. 't WäördsjeWuuërdje ''gae'' inès algemejn 't inkelvajd is in e paar vaste verbindinge te vindeeenkelvoud, en wel in de vörmvorm ''je'' in un paar vaste verbeenginge te veenge, : ''ajje'' "es te", ''dooje'' "deisdeus te" etc. De vorm "de" en "dich" ès in ut stadwieërts bepèrktj tot de aanspraekvorm vör wichter en vrölli-j, mèr in variânte van ut Wieërts uut de umgaeving (bevuuërbieëldj Ni-jwieërt "Nederweert") algemejn. Ouch opvallendopvallendj isès 'tut wäördsjewuuërdje ''uut'' veur ''oet'', boewoeë-inuut NoordNoeërd-LimburgsenLimburgse invloed bliekbliêktj. 't Wieërts isès stèrk gemoullieerdgemoullieërdj (de ''-t'' in de daardedaerdje persoenpersoeën inkelvoudeenkelvoud vaanvan verbewaerkwuuërd weurtweurtj ''-tj'') en heethieët geingejn [[t-deletie]]. NaoslaogeWaarschienlik koumekintj zoeut dèksWieërts veurgejn totèchte 'tsleiptoeëne aontalzoeëas echteânger sleiptoen-stoettoenpareLimburgse kleindialekte, is.mèr maaktj ut in plaats daovan un groeëter gebroêk van verlingdje kleenkers.
 
Ut mieëst bizeundjer aan ut Wieërts ès ut groeëte aantal verschillendje kleenkers. Waarschienlik zeen ut dur 28. Met nog un paar ânger dialekte (ut Hamuntsj en un Beiers dialekt) stieët ut daomet aan kop van de wèrreltj-rangliêst.
'n Min of mie bekinde sjriefster in 't Wieërts is [[Annie van Gansewinkel]], die veur de [[LiLiLi]] gepubliceerd heet.
 
Un paar vuuërbieëldje van Wieërter kleenkers (de ieërste klânk ès normaal, de twieëdje ès vurlingdj, de daerdje ès unne twieëklânk, met extra schwa (e) durbeej):
 
wies ("wijze, melodie", of "(ik) wijs") - wiês ("wijs (adjectief)") - wieës ("wees" (substantief én waerkwoeërd)
hoes ("hoes", bv platenhoes) - hoês ("huis") - hoeës ("(wind)hoos")
 
Ut Wieërts gebroêktj dieës lingdje ouch vör ut mieërvoud (in sommige gevalle):
 
kniên ("konijn") - knien ("konijnen")
beîn ("been") - bejn ("benen")
 
 
 
'n Min of miemieër bekindebekindje sjriefsterschriefster in 't Wieërts isès [[Annie van Gansewinkel]], diedi-j veurvör de [[LiLiLi]] gepubliceerdgepublicieërdj heethieët.
 
[[Category:Limburgse dialekte]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Wieërts"