Savelsbösj

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkeberg. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Savelsbösj (Nederlands: Savelsbos]] ies 'ne groate bösj van 240 ha op 't plateau in Zuud Limburg. 't Betref hie 'ne hellingbösj tösje Keer, Se-Gietere, Groeselt, Moersjelt en Riekelt, 80 maeter bove-n 't Maasdal. De bösj ies ónderverdeild in de Èèsderbösj, de Riekelderbösj, de Rieseberg en de eigelike Savelsbösj. In de bösj sjtoon de buim en sjtruuk tege sóms sjtiel hellinge. Daotösje door loupe gröbbe en hol waeg. De bekèndste gröbbe zin de Sjoan gröb, de Sjegkeldergröb en de Dorrewaeg. 't Gebeed vèlt ónder Sjtaatsbosbeheer.

Biotoop

In de bösj hoeze zeldzaam deersoorte wie de hermelien, de bunzing, sjteinmarter of fewien, de eikelmoes en de hazelmoes. Ouch väöl vogelsoorte en plantesoorte zint hie te zeen.

Cultuur

In de 19e iew höbbe Belzje archeologe hie prehistorische vuursjteinmiene óntdèk. 'n Groat aantal gebruuksveurwerpe woort daobie gevónge. De miene besjoon oet hónderde kleiner koele, woa-oet de luuj zoan viefdoezend jaor geleje de vuursjtein haolde veur zien getuug (biele en hakke). Tot in de 19e ièw woort vuursjtein gebruuk um vuur te make mèt hölp van 'n tónteldoas. Bie Moersjelt liek 't geologisch monument Moersjelt, woa in vreuger tieje kalksjtein of mergel woort gewonne um land en weie te mergele (bemèste). De mergel kump hie en dao aan de oppervlak en dao zint ingeng in de berg.

Oet ein kiezelkoel ter plaatse woort jaorelank kiezel gegrave um te gebruke um waeg te verharde.

Informatie

Bie bezeukersjcentrum De Bosjrand in Moersjelt en op informatiepanele in Ikkelder, Se-Gietere en Riekelt kènne wandelaersj ziech melle en/of informere euver wandelroutes en róndleidinge in de vuursjteinmieneo.l.v Sjtaatsbosbeheer.