Wikipedia

Malawi: Versjèl tösje versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Gank nao de veurige diffGank nao de volgende diff →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
EmausBot (Euverlèk | biedrages)
17.653 bewerkingen
K robot Erbij: ss:IMalawi
landtabel + sp
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
 
{{landjtabel|
{| align=right border=1 cellpadding=2
| naomlandj = Malawi<br/>Republic of Malawi<br/>Dziko la Malaŵi
|- align=center
|colspan vlag =2| [[Plaetje:LocationMalawiMalawi flag 300.png|170px120px|LigkingVlag vaanvan Malawi]]▼
|colspan=2|<big>'''Malawi'''</big>
| waope = [[Plaetje:BlazoenMalawi.PNG|120px|Waope van Malawi]]
|- style=background:#efefef align=center
|[[Plaetje:Malawi flaglokasie 300.png|120px|Vlag= vaan Malawi]]||[[Plaetje:BlazoenMalawiLocationMalawi.PNGpng|250px|BlazoenLokasie vaanvan Malawi]]
|[[Taol|Officieel taol]]||taole = [[Ingels]], [[Chichewa]]▼
|- style=background:#efefef align=center
|[[Hoofstad]]|| hoofstad = [[Lilongwe]]▼
▲|colspan=2|[[Plaetje:LocationMalawi.png|170px|Ligking vaan Malawi]]
| staotsvörm = [[Rippubliek]]
|-
|[[Staotshoof]]|| staotshoof = President [[Bingu wa Mutharika]] (sindssins [[2004]])▼
▲|[[Taol|Officieel taol]]||[[Ingels]], [[Chichewa]]
| titelhoofregering = Vice-president| naomhoofregering = [[Joyce Banda]]
|-
| km2 = 118.484 | pctwater = 20,6%
▲|[[Hoofstad]]||[[Lilongwe]]
| inwoeners = 15,028,757 (2009) | deechde = 128,8
|-
| munteinheid = [[Kwacha]] | valutacode = MWK
|[[Staotsvörm]]||[[Rippebliek]]
| tiedzaone = +2
|-
|[[Nationale fiesdaag]]|| = [[6 juli]]▼
▲|[[Staotshoof]]||[[Bingu wa Mutharika]] (sinds [[2004]])
| vouksleed = [[Mlungu dalitsani Malawi]]
|-
| tld = mw | landjcode = MW | tillefoon = 265
|Groondgebeed<br />% water||118.480 km&sup2;<br />20,6%
|}}▼
|-
'''Malawi''' (officieel [[Ingels]] '''Republic of Malawi''', [[Chichewa]] '''Dziko la Malaŵi''') is e land in zuidelek [[Afrika]], ten weste vaan 't [[Malawimeer|glieknaomeggelieknaomeg meer]], in 't noorde grenzend aon [[Tanzania]], in 't ooste en zuie aon [[Mozambique]] en in 't weste aon [[Zambia]]. Hoofstad is [[Lilongwe]]; de twiede stad [[Blantyre]] is ouch vaan hendeggroet belaank. De eilendsjes [[Likoma]] en [[Chizumulu]] ligke es Malawische [[anclaaf|anclavesenclave]]s in Mozambicaans waterterritorium. De [[reveerrevier]] de [[Shire (reveerrevier)|Shire]] struimp vaanoet 't zuie 't Malawimeer in.▼
|Inwoeners||11,7 miljoen
|-
|[[Munt]]||[[Kwacha]] (MAK)
|-
|[[Tiedzaone]]||[[UTC]] +2
|-
▲|[[Nationale fiesdaag]]||[[6 juli]]
|-
|[[Volkshymne]]||[[Mungu dalitsani Malawi]]
|-
|Landcode||MWI
|-
|[[TLD]]||.mw
|-
|Tillefoon||+265
▲|}
▲'''Malawi''' (officieel [Ingels] '''Republic of Malawi''', [Chichewa] '''Dziko la Malaŵi''') is e land in zuidelek [[Afrika]], ten weste vaan 't [[Malawimeer|glieknaomeg meer]], in 't noorde grenzend aon [[Tanzania]], in 't ooste en zuie aon [[Mozambique]] en in 't weste aon [[Zambia]]. Hoofstad is [[Lilongwe]]; de twiede stad [[Blantyre]] is ouch vaan hendeg belaank. De eilendsjes [[Likoma]] en [[Chizumulu]] ligke es Malawische [[anclaaf|anclaves]] in Mozambicaans waterterritorium. De [[reveer]] de [[Shire (reveer)|Shire]] struimp vaanoet 't zuie 't Malawimeer in.
 
== Bestuurleke indeiling ==
Malawi is in 27 distrikte verdeild: [[Distrik Balaka|Balaka]], [[Distrik Blantyre|Blantyre]], [[Distrik Chikwawa|Chikwawa]], [[Distrik Chiradzulu|Chiradzulu]], [[Distrik Chitipa|Chitipa]], [[Distrik Dedza|Dedza]], [[Distrik Dowa|Dowa]], [[Distrik Karonga|Karonga]], [[Distrik Kasungu|Kasungu]], [[Distrik Likoma|Likoma]], [[Distrik Lilongwe|Lilongwe]], [[Distrik Machinga|Machinga]], [[Distrik Mangochi|Mangochi]], [[Distrik Mchinji|Mchinji]], [[Distrik Mulanje|Mulanje]], [[Distrik Mwanza|Mwanza]], [[Distrik Mzimba|Mzimba]], [[Distrik Nkhata Bay|Nkhata Bay]], [[Distrik Nkhotakota|Nkhotakota]], [[Distrik Nsanje|Nsanje]], [[Distrik Ntcheu|Ntcheu]], [[Distrik Ntchisi|Ntchisi]], [[Distrik Phalombe|Phalombe]], [[Distrik Rumphi|Rumphi]], [[Distrik Salima|Salima]], [[Distrik Thyolo|Thyolo]], [[Distrik Zomba|Zomba]]. Die distrikte weure in drei provincies gegropeerdgegrópeerd: de Noord-, Midde- en Zuidprovincie.
 
== Demografie ==
De Maliwische bevolking besteit oet e paar [[Bantoe]]stamme, woevaan de [[Chewa]]'s de groetste zienis. Die dómmeneredominere in 't midde vaan 't land. Same mèt de [[Nyanja's]] in 't zuie stamme ze aof vaan de [[Maravi]]-stam, de ierste groopgróp Bantoes die 't land bewoende. In 't noorde leve de [[Tumbuka's]]. Ander gropegrópe zien de [[Yao's]], e volk wat geïslamificeerd is, en de [[Ngoni's]], aofstammelinge vaan in de negentiende iew gedeporteerde [[Zoeloes]].
 
73% vaanVaan de bevolking is 73% [[christendom|christelek]], veurnaomelek [[protestantisme|protestants]]; d'n [[islam]] nump oongeveer 20% voor zien rekening, dewijl zeker 5% nog de natuurgodsdeenste bedrijf.
 
== Historie ==
De oorsprunkelekeoersprunkeleke bewoeners van Malawi waore de [[Khoisan]], jäögersjaogers/verzaomeleersverzameleers die door de Bantoe-expansie de [[Kalahari]]-weuste ingedreve zien. De veurhoede vaan de Bantoevolker waore de Maravi's. In de prekolonialen tied laog 't [[Maraviriek]] um 't meer. 't ContakKontak mèt de Europeane begós pas in de [[negentiende iew]], wie [[David Livingstone]] (in [[1859]]) 't gebeed bezoch. De ierste blanke die nao häöm 't gebeed introkke waore Sjotse zendelinge. In [[1891]] kaom Malawi oonder [[Vereineg Keuninkriek|Brits]] [[protectoraotprotectoraat]], en in [[1907]] woort 't zelfstendeg protectoraotprotectoraat [[Nyasaland]] opgeriech (''Nyasa'' is [[Yao]] veur "meer").
 
Veural anonao d'n oorlog[[Twiede Wereldoorlog]] kaom verzèt tege 't Brits bewind, in de vörm vaan de Maliwische CongrèspartijCongrespartij. In [[1963]] woort 't land otonoom, [[1964|e jaor later]] gans oonaofhenkelek en in [[1966]] stapden 't land oet 't [[Brits Gemeinebes]]. Ouch woort toen de [[dictatuur]] ingeveurd, woedoor dr. [[Hastings Kamuzu Banda]] lankzaam meh zeker de absolute mach kraog. In [[1971]] leet 'r ziech beneume tot president veur 't leve. In de loup vaan de jaore greujde evels 't verzèt tege zien dictatuur, vaanoet de kèrke gepreek en door de internationaol gemeinsjap opgelag. In [[1993]] mós de Partij e referendum hawwe euver de inveuring vaan e mierpartijestèlsel, wat ze euverweldegend verlaorverloor. SinsdeenSins deen tied is de [[democratie]] zoonder te väöl probleme in stand gebleve. Wel heet 't land te make mèt versjrèkkelekeversjrikkeleken ermooj en huurt 't bij de len die 't helste getroffe zien door [[AIDS]].
 
{{Afrika}}
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Malawi"