Dóm van Kölle: Versjèl tösje versies

{{dialek|Valkebergs}}

De '''dóm van [[Kölle]]''' sjteit op de plek woa in de lètste jaore van 't [[Romein]]s riek de [[christene]] ziech troffe in Kölle. Versjillende kèrke zint hie geboewd gewaes. De ièrsj bekènde in 870.

Naodat keizer [[Frederik I van 't Heilig Roems Riek|Frederik Barbarossa]] in 1164 aan de sjtad de relikwië van de [[drie keuninge]] (vanoet Milaan) gesjónke houw, woort de kèrk neve biesjopskèrk ouch 'n belangriek Eurpopees pelgrimscentrum. In 1248 begint de boew van de dóm ónder leiding van Gerhard von Rile. 't Zou de ièrsjte [[gotiek|gotische]] kèrk weure in 't Rienland in naovolging van veurbeelde rónd [[Paries]], in [[Amiens]] en [[Reims]].

Mèt 't boewe van diet groat gotisch boewwerk ginge miè es 600 jaor veurbie. De dóm ies de groatste kèrk van Duutsjland, ies 145 maeter deep, 86 maeter breid en de twiè tores höbbe 'n huègde van diek 157 maeter.

== Driekeuningesjrien ==

In de sjatkamer sjteit 'ne reliekhouwer van keuning Melchior, ein van de [[drie keuninge]], die volges 't verhaol in de [[biebel]] op bezeuk ginge bie de pasgebore [[Jezus]] in [[Bethlehem]]. In de kèrk, bie 't hoof[[altaor]] sjteit de driekeuningekies in de vörm van ein [[kèrk (geboew)|basiliek]] mèt drie sjepe. 't Ies 'n topsjtök oet de [[Mieddelièwe|Mieddelièwse]] edelsjmeedkuns en 't groatste sjtök tot noe toe bekènd, riek verseerd mèt goud, zilver, robiene en ander edelsjtein. De maote zin 2.20 bie 1.10 maeter.