Versie op 7 sep 2008 12:22 bewirk Aelske (Euverlèk \| biedrages) Administrators 16.588 bewerkingen K typo ← Gank nao de veurige diff		Versie op 15 mrt 2010 16:37 bewirk óngedaon make Pivos (Euverlèk \| biedrages) 2.787 bewerkingen K Nuje intro. + sp. Gank nao de volgende diff →
Tekslien 1: {{dialek\|Sjènnes}} '''Henri Sarolea''' (* [[Mesjtreech]] [[18 januari]] [[1844]] - † [[12 september]] [[1900]]) waas 'ne Nederlandse sjpaorwaegeaannummer. '''Henri Sarolea''' (* [[Mesjtreech]] [[18 januari]] [[1844]] - † [[12 september]] [[1900]]), haet in Haelder gezörg dat dees sjtad van ein boere dörp verangerde in ein echte sjtad. Sarolea how in [[Indonesië\|Nederlands Indië]] óp [[Java]] es [[sjpaorwaegboewer]] gewirk. Einmaol trök in [[Nederland]] ging hae wone in [[Haelder]], in ein hoes dat loog vlakbiej de plaatsj wo noe d'n euverwaeg ligk biej de Willemsjtroat. In dae tied how Haelder gaar'ns oet gein sjpaorverbinding, terwiel groater plaatsje in de omgaeving wie [[Aoke]], [[Luuk]] en Mesjtreech waal al via 't sjpaor waore te bereike. Sarolea waor 42 jaor wie hae in 1886 dan auch planne maakte veur ein [[sjpaorlien]] tössche [[Herzogenrath]], [[Haelder]], en [[Zitterd]]. De Haoge hiëre in [[Den Haag]] zooge 't in easjte insjtansie neet zitte om in dae oethook van 't landj ein [[sjpaorlien]] te boewwe, mèh nao lang touw trèkke sjlaagde hae d'r toch in om de sjpaorlien te boewwe, en op [[1 janewaari]][[1896]] woord de sjpaorlien plechtig geoapend. Ein paar jaor van te veure how de Aokense industriële en mienboewfamilie Honigmann ein consessie gekoch om rondj Haelder kaole te gaon delve. Allein howwe ze gein meugelikhede om die kaole aaf te veure, want Haelder wao in dae tied eigelik allein mèh via landjwaegkes en paedjes te bereike. En ein sjpaorlien beteikende dat de kaole sjnel aafgeveurd koosjte waere. Wie dan auch bekend woord in 1893 dat Sarolea begosj mèt 't aanlègke van de sjpaorlien, bedachte de breurs Friedrich (1841 - 1913) en Carl [[Honigmann]] (1842 - 1903) zich dan auch gein moment. Noe waor de tied aangebroake dat ze de rieke kaole laoge in Haelder kosjte gaon ontginne. Sjlum wie ze waore, Friedrich en Carl boewde hun koel pal naeve 't sjpaor. En al sjnel waor auch Sarolea euvertuug dat de koel Haelder waal 'ns drastisch koosj gaon verangere. Hae woort doe zelfs lid van de direksie van de [[Oranje Nassau]], wie de koel ging heisje. Ech lang haet Sarolea neet kènne genete van zien sjpoarlien en es ein van de directeure van de Oranje Nassau, want hae how ein sjwaak hart. In [[1900]] woord 'm dat fataal. Op 56 jaorige laeftied euverleed de man dae Haelder oet zien issolement how gehaold, en 't sjpaor nao Haelder how gebrach aan ein [[hartjsjtilsjtand]]. Sarolea haet in Haelder gezörg dat dees sjtad van ein boere dörp verangerde in ein echte sjtad. Hae how in [[Indonesië\|Nederlands Indië]] op [[Java]] es [[sjpaorwaegboewer]] gewirk. Einmaol trök in [[Nederlandj]] ging hae wone in [[Haelder]], in ein hoes dat vlakbiej de plaatsj loog wo noe d'n euverwaeg ligk biej de Willemsjtroat. In dae tied how Haelder gaaroet gein sjpaorverbènjing, terwiel groater plaatsje in de ómgaeving wie [[Aoke]], [[Luuk]] en Mesjtreech waal al via 't sjpaor waore te bereike. Sarolea waor 42 jaor wie hae in [[1886]] dan ouch planne maakde veur ein [[sjpaorlien]] tösje [[Herzogenrath]], [[Haelder]], en [[Zitterd]]. De hoag hieëre in [[Den Haag]] zoge 't in easjte insjtansie neet zitte óm in dae oethook van 't landj ein [[sjpaorlien]] te boewe, mèh nao lang touwtrèkke, sjlaagde Sarolea d'r toch in óm de sjpaorlien te boewe, en op [[1 jannewarie]][[1896]] woort ze plechtig geäöpend. Ein paar jaor van te veure how de Aokese indusjtriële en mienboewfemielie Honigmann ein consessie gekoch óm rondj Haelder kaole te gaon delve. Allein howwe ze gein meugelikheje óm die kaole aaf te veure, want Haelder waor in dae tied eigelik allein mèh via landjwaegkes en paedjes te bereike. Ein sjpaorlien beteikende dat de kaole sjnel aafgeveurd koosjte waere. Wie dan ouch bekènd woort in [[1893]] dat Sarolea begoosj mèt 't aanlègke van de sjpaorlien, bedachte de breurs Friedrich (1841 - 1913) en Carl [[Honigmann]] (1842 - 1903) zich dan ouch gein mement. Noe waor de tied aangebroake dat ze de rieke kaolelaoge in Haelder koosjte gaon óntginne. Sjlum wie ze waore, Friedrich en Carl boewde hun koel pal naeve 't sjpaor. En al sjnel waor ouch Sarolea d'r van euvertuug dat de koel Haelder waal 'ns drastisch koosj gaon verangere. Hae woort doe zelfs lid van de direksie van de [[Oranje Nassau]], wie de koel ging heisje. Ech lang haet Sarolea es ein van de directeure van de Oranje Nassau neet kènne genete van zien sjpoarlien, want hae how ein zjwaak hart. In [[1900]] woort 'm dat fataal. Op 56-jaorige laeftied euverleej de man, dae Haelder oet zien isolemènt how gehaold en 't sjpaor nao Haelder how gebrach, aan ein [[hartsjtilsjtand]]. ==Trivia== In Haelder is ein va de belangriekste winkelsjtraote ~~geneumd~~geneump nao Henri Sarolea. De Saroleasjtraot (of Serool wie ze in Haelder zègke) veurt vanaaf de sjtaasje nao 't winkelcentrum van Haelder. {{dialeksec\|Norbiks}} ==Historische Sjtudies==

Henri Sarolea: Versjèl tösje versies