Versie op 13 fib 2010 17:48 bewirk Steinbach (Euverlèk \| biedrages) Bureaucrate, Administrators 44.558 bewerkingen K catwissel ← Gank nao de veurige diff		Versie op 13 fib 2010 19:06 bewirk óngedaon make Steinbach (Euverlèk \| biedrages) Bureaucrate, Administrators 44.558 bewerkingen link eweg en köpkes ingevoog Gank nao de volgende diff →
Tekslien 2: 't [[Tungers]] is 't [[Limburgs]] [[dialek]] vaan de stad [[Tóngere]]. Dit dialek is meen of mie representatief veur 't Tóngerland meh oondersjeit ziech dudelek vaan de plattelandsdialekte daorum eweg. ==Kinmerke== ~~i'''ch''' - ma'''k'''e - '''dzjie''' - b'''oo'''m - hón'''d''' - '''s'''lang - '''sj'''aop (''[[Hoofkinmèrke vaan de Limburgse dialekte\|oetlègk]]'')~~ 't Tungers is e ~~Weslimburgs~~Wes-Limburgs dialek: dat wèlt zègke tot Tóngere ten weste ("links") vaan de [[doe-gijlien]] ligk. Wie in de ganse Haspegouw weure de ''î'' en de ''û'' es [[diftong]]e gerealiseerd (in 't geval vaan Tóngere es ''aai'' en ''ooi''), en zeet me hei ''bier'' en ''goed'' (tegeneuver 't oostelek ''beer'' en ''good''). 'n Oostelek kinmerk is de ''sj-'' in de [[anlaut]]. Tongere ligk in e beperk gebeed woe de ''sj-'' en 't woord ''djzie'' nevenein veurkoume: de doe-gijlien en de [[Panninger Seitenlinie]] kruse ziech tösse [[Hasselt]] en Genk; daobove begint e gebeed woe de umgekierde situatie hiers ([[Wieërts]], [[Venloos]]).▼ ▲'t Tungers is e Weslimburgs dialek: dat wèlt zègke tot Tóngere ten weste ("links") vaan de [[doe-gijlien]] ligk. Wie in de ganse Haspegouw weure de ''î'' en de ''û'' es [[diftong]]e gerealiseerd (in 't geval vaan Tóngere es ''aai'' en ''ooi''), en zeet me hei ''bier'' en ''goed'' (tegeneuver 't oostelek ''beer'' en ''good''). 'n Oostelek kinmerk is de ''sj-'' in de [[anlaut]]. Tongere ligk in e beperk gebeed woe de ''sj-'' en 't woord ''djzie'' nevenein veurkoume: de doe-gijlien en de [[Panninger Seitenlinie]] kruse ziech tösse [[Hasselt]] en Genk; daobove begint e gebeed woe de umgekierde situatie hiers ([[Wieërts]], [[Venloos]]). ==Cultivatie== 't Tungers heet wat betref literair traditie 'ne veursproonk op ander Belsj-Limburgse stei: Al in [[1917]] woort 'ne diechbundel in dit dialek gepubliceerd door [[Jules Frère]] ('t ''Druvig Bukske''). In de jaore tacheteg versjeen 'n [[idioticon]], 'n spreekwoordelies en 'nen echten [[dictionair]] euver dit dialek. D't Idioticon en de spreekwoordelies heite resp. ''Zo zègge zê dat én Tóngërë. Púmpkëskal.'' ([[1985]]) en ''Nòg Púmpkëskal'' ([[1989]]) en koume vaan de haand vaan [[Ludo Severijns]]; d'n ''Túngërsë Diksjënéér'' is oet [[1986]] en stoont oonder redactie vaan [[André Stevens]]. Alle drei werke gebruke 'n eigenaardege spelling, feitelek allein in gebruuk veur 't Tungers en veural opvallend door 't gebruuk vaan de ''ë'' veur de [[sjwa]]. Allewel tot dees spelling veur de gemiddelden dialekspreker neet gemekelek te liere is, is ze, in tegestèlling tot de spelling-Staelens vaan d'n ''Dieksjenèèr van 't [[Hessels\|(H)essels]]'', wel op sjriefmasjiene en teksverwèrkers te gebruke.

Tungers: Versjèl tösje versies