Kloes op de Sjaatsberg: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K zuug brón
K link nao kloes en hièremiet
Tekslien 1:
{{dialek|Valkebergs}}
[[Aafbeilding:KloesSjaatsbergwkped05.JPG|thumb|right|Kloes op de Sjaatsberg]]
'''De [[kloes]] op de Sjaatsberg''' ies 'n gebuuwke, dat gans allein sjteit, bove op de Sjaatsberg in 'ne bösj, kilomaetersj weg van de bewoonde waereld. Zoan gebuuwke, dat bewoond weurt door 'ne ièremiet[[hièremiet]] of kloezenaer weurt kloes of hermitage geneump. De Sjaatsberg ies 'ne berg bie [[Oud-Valkeberg]] en [[Walem]]. De van [[mergel]] opgetrokke kloes haet 'n trapgevelke, 'n klokketeurentsje en sjpietsbaogvènsterkes. 't Besjteit oet 4 deile: twiè kemerkes mèt 'ne zölder d'r bove, 'n kapel en 'n lièger oetgeveurd koar mèt absis. Ónder ein van de kemerkes bevingk ziech 'ne kelder. Hie zou, volges 'n hardnekkig verhaol, 'ne vlöchgank oetkómme vanoet [[kesjtièl Sjaloen]] in Oud-Valkeberg. <br>
D'n ingank weurt gevörmp door 'n lossjtaond róndbaogpeurtsje woa-op 'ne sjtein te zeen ies mèt de inscriptie [[Arnold Haesen]] en 't jaortal [[1794]]. Deze ies èvvel later aangebrach. Haesen waor 'ne ièremiet. <br>
Get wiejer oastelik bevingk ziech 'ne boete[[kruusweeg]] oet 1843, ónder de buim. Ze bejsteit oet vièrtièn gebuuwkes van mergel, in 'ne krink opgesjtèld. In de miedde sjteit 'n [[calvarie]] van jónger datum.
Tekslien 14:
==Ièremiete==
Van 1688 tot 1930 höbbe in de Kloes 16 ièremiete gewoond. Sómmige huèrde bie ein bepaalde religieus [[orde]], waore [[Franciskaan|Franciskaner]] of [[Karthuizer]] broeder. Van andere ies dat neet bekènd. Twiè van hun waore getrouwd gewaes veurdat zie in de kloes ginge wone. Sóms woonde ze ouch mèt hun twièje same. Dèks kaom de kloezenaer oet de umgeving, meh ouch oet [[Duutsjland]], [[Belsj]] en [[Frankriek]]. Oet de umgeving waore dat: [[Johannes Jacobs]] oet [[Wielder]] (Wijlre), gesjtorve in 1830, Johannes Smitsmans oet [[Houtem]] van 1831-1871 en [[Hendrik Weerts]], gestjorve in 1889 oet [[Berg]]. <br>
Eine beroemde ièremiethièremiet waor [[Arnold Haesen]]. Veer jaor veur zienen doad in de nach van 15 mièrt [[1760]], weurt de kloes euvervalle door 150 [[Bokkeriejersj]]. Ein jaor later, es [[Petrus Prickartz]] bie häöm woont, valle ze nóg ins binne. Allebei de ièremiete weure vasgebónge en al wat waerde haet weurt geklauwd. Arnold Haesen houw 'n paar sjtökker land in de buurt en ouch behuèrlik get geld. 'ne Andere bekènde kloezenaer ies Johannes Henricus Weerts oet Berg. Es 'r 33 jaor oud ies, in 1860, geit'r in de Kloes wone. Hae laef es 'ne boetvaerdige kloezenaer: èt gein vleisj, sjlièp neet in e bèd, meh in 'ne leunsjtool. In 1866 geit 'r es [[Zouaaf]] [[paus]] [[Pius IX]] helpe bie de sjtried um de Kèrkelike Sjtaat. Hae blief drie jaor in [[Italië]] en krieg 2 Pauselike óndersjeinge. Nao Italië maak 'r nog 'n baevaart na 't [[Heilig Land]]. In 1898 sjtörf 'r in de Kloes en ies dan in de buurt al 'n legende.
==Sjaasberger Gank==
Op de lètste zóndig van juni vingk 't fiès van de Heilige kloezenaer [[Leonard]] plaats. De Sjaasbergergank, 'ne baevaartsgank door luuj oet de buurt, vingk dan plaats riechting de Kloes. De pesjtoar van [[Sjin]] op Geul dreug vervolges 'n [[Heilige Mès|Mès]] op in de kapel of op 'n ope plaats in de bösj vlakbie de kloes. Nao d'n deens ies d'r [[Kèrmes]], ''Leienaardskèrmes'' geneump, rónd de kloes. Nao 1939 raak dat in ónbruuk, meh in 1970 weurt 't wir in ière hersjtèld.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Kloes_op_de_Sjaatsberg"