Vriemetselariej: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K robot Erbij: vi:Hội Tam Điểm
Mergelsberg (Euverlèk | biedrages)
aanv woi voet
Tekslien 1:
{{dialek|Norbiks}}
{{wio}}
[[Image:Zirkel und Winkel.jpg|thumb|right|Symbool van de vriemetselaere.]]
De '''vriemetselariej''' of '''maçonnerie''' is 'n waeltwiej brodersjap va vriemetselaere of franc-maçons die zich organisere in plaatsjeleke of reionaal loges en sjtraeve nao geesteleke verheffing van de miensjheed. De loges besjteunt van aodsher oet mansluuj mae allewiel geft 't ooch wal vróluujloges. Me kan allèng lid waeëre van 'n loge óp väördracht van e al besjtaond lid.
 
== Historie en rol ==
===18de ieëw===
D'r wert 'n oondersjèèt gemakd tösje de [[middelieëwe|middelieëwse]] en de nuuj '''vriemetselariej'''. Van de middelieëwse [[metselaer]]svereniginge van boew[[gezel]]le oontlieënde de nuuj metselariej, die in d'r 18de ieëw oontsjtong, de [[symbool|symbole]] wie d'r [[weenkelhaok]], [[waterpasser]], [[passer]], 't [[sjeetloeëd]] en de [[ritueel|rituele]].
 
Regel 12 ⟶ 10:
 
Ze koesterde hieël verhaeve ideje, oeëbie 't welzijn van 't mensdom ömmer in 't ow gehaowe moes waeëre: geliekhèèd, broederlekhèèd, verdraagzaamhèèd, vraej, materiële en morele väöroetgaank. Al dis ideale vin v'r ooch truuk in 't gedachtegood van de [[Verlichting]]. De loges recruteerde in de intellectuele klasse van dae tied: de aristocratie, gèselekhèèd en börgeriej.
==== Veroordeling dör de kèrk ====
In 1738 tekende paus [[Clemens XII]] 'ne bul ''In Eminenti'', oeëbie e de [[excommunicatie]]sjtraof oetsjprook taege [[Katholiek]]e die lid waore van 'n loge. De veroordeling waoërt in 1751 nog 'ns bevestigd dör [[Benedictus XIV]]. In 't [[Preensbisdom Luuk]] vaardigt preensbisjop [[Theodoor va Beiere]] in 1760 'n mandamaent oet in verbaand mèt de loge die in [[Verviersj]] gevestigd waor en verbeejd 't lidmaatsjap op sjtaove va ''excommunicatio major''
Van dèzze frivole preensbisjop maog veroondersjtèld waeëre, dat e dis veroordeling neet oet ège bewaeging haat oetgesjpraoëke, mae waal oonder druk van bepaalde kèrkeleke instanties.
Regel 18 ⟶ 16:
Öm de kèrkelek veroordeling te begriepe mot me vör owwe haowe dat de post-tridentiense Roomse Kèrk in 'n verdedigingspositie laefde en dat ze achterdochtèg waor vör alle nuuj ideje en vör alle nuuj bewaeginge, die neet oonder hör controle vele. Opvallend is waal dat väöl katholieke en zelfs hoeëger gèseleke zich an de kèrkeleke veroordelinge neet sjteurde.
 
==== De vriemetselariej in d'tr Laand[[Euregio va Luuk ==Maas-Rien]]==
D'r Luukse historicus [[Georges de Froidcourt]] vermeldt vör 't jaor 1749 'n loge, ''La Nymphe de [[Chaudfontaine]]'', gesjtich dör d'r Ingelsje [[Lord Stanhope]], dae in 't kuuroord verbleef. Oet 't mandemaent van Theodoor van Beiere bliekt dat Verviersj al in 1760 'n loge how. Volges Froidcourt is 't aanneumelek dat 't in [[Luuk]] 'n loge how in 't midde van d'r 18de ieëw. Dis wèrkplaatsj haat häör waerk oonderbraoëke en waoërt in 1770 heropgericht en erkaant dör 't [[Groot Ooste]] va [[Fraankriek]]: ''La Parfaite Intelligence'' (De volmaakte versjtaandhouding).
 
Regel 27 ⟶ 25:
In [[Mestreech]] besjtong al in 't midde van d'r ieëw 'n loge ''La Constance''. [[Aoke]] how ooch 'n Franstalige loge, die d'r ègeste naam droog. Georges de Froidcourt haat aa-getuuënd dat [[F.K. de Velbrück]] lid waor van ''La Parfaite Intelligence''.
 
== Loges in de Euregio ==
De '''Vriemetselaere''' va [[Zitterd]], georganiseerd in de loge ''La Lune'', make saer begin 2007 reklaam väör hun aktivitète in 't [[Limburgs|Plat]].
 
''De vriemetselarie is eine drang dae van binne oet de minsj keumt waodeur hae 't geistelek laeve van häöm en van aander luuj op eine hogere traej wil brènge.''
 
== Loges in de Euregio ==
{{sjtumpke}}
[[categorie:spiritualiteit]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Vriemetselariej"