Grammair

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Grammatica, grammaire of grammair (vaan 't Griekse γράμματον, "letter") is 't theoretische oonderdeil vaan de taolkunde wat alles wat rechstreeks op de systematiek vaan 'n taol betrekking heet besjrieft en besjtudeert. 'n Sjriftelek wirk wat dees systematiek vaan 'n taal besjrieft weurt ouch waal 'n grammatica geneump.

De grammatica vèlt globaal in twie deile oetien: de morfologie en de syntaxis. De morfologie heet betrekking op de vörmlièr vaan afzonderlike wäörd en op morfeme. De fonologie is eigelik 'n combinatie vaan de fonetiek en de grammatica, mer weurt meistal es 'n op zichzelf staonde discipline binne de taolkunde gezeen. De syntaxis heet allerierst betrekking op de opdeiling (ontleding) vaan zinne in zinsdeile, sjuus wie 't oonderwerp, direk en indirek objek en de bepaoling.

De ontleding vaan zinne weurt wiejers oonderverdeild in taolkundige en redekundige ontleding. In de taolkundige ontleding weurt veural gekeke naor de woordsoort boe-tot individuele wäörd behure (sjuuw wie verb of substantief). In de redekundige kundige ontleding kiek me naor de funktie vaan ganse zinsdeile binne de zin.