Lommels: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
iech sleet neet oet tot iech dit nog oetbrei, iers eve beter inleze um e coherent betoog te kinne sjrieve |
|||
Tekslien 12:
===Morfologie===
De [[morfologie (taalweitesjap)|morfologie]] heet veural Braobantse kinmerke, meh zjus wie alle [[Oos-Braobants]]e dialekte zien dao groete euvereinkomste mèt 't Limburgs aon te wieze. Zoe kint me umlaut in verkleinwäörd (''èppelke''), sterke werkwäörd (''hawe - hè hèlt'') en in miervoude (''boom - beujem''). Lommel ligk tege de wesgrens vaan 't gebeed boe umlaut in werkwäörd en miervoude veurkump; 't Loeis, ter verglieking, heet allein umlaut in verkleinwäörd. Wie in de umgeving gebrukelek kriege lang klinkers in verkleinwäörd geinen umlaut meh klinkerverkorting. Diftonge weure gemonoftongeerd. Door de klaankwètte vaan 't dialek kump in de suffix nog al ins 'ne glottisslaag veur: ''auto'e'', ''bul'je'' ("blötske"), ''sterre'e''. Soms valle letters eweg in de diminutieve: ''pint - pij'e'' ("pèlske").
Opvallend is in 't Lommels 't naomvalssysteem bij persoensnaome. Dit kinmerk trejt in de umgeving mier op, veural in de kortbij Kempese dialekte<ref>Ooms en Van Keymeulen 2005: p.59</ref>, en is ouch bekind oet [[Zuid-Hollands]]e relikdialekte (beveurbeeld 't [[Katwijks]]). Aanders es in 't Kempers of 't Katwijks evels höbbe de Lommelse persoensnaome drei in plaots vaan twie naomvalsvörm: eine veur de [[nominatief]], eine veur de [[genitief]] en eine veur d'n [[datief-accusatief]]. De nominatief krijg geinen oetgaank (''Da's Jef''), de genitief indeg op ''-(e)s'' (''Jeffes huis'') en d'n datief-accusatief geit oet op ''-e'' (''Hedde gij Jeffe nog gezien?'').
| |||