Wiengood: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Mergelsberg (Euverlèk | biedrages)
→‎Gulpener Kriet: vertaal mer in 't valkebaergs
K sjp.
Tekslien 5:
 
==Gesjiedenis==
* Ouw [[toponymie|veldname]] geve aan dat de [[Romeinse tied|Romein]]e al hie en dao wiengaarde in cultuur houwe. bv. De ''wiegerd'' op [[Sint-Pièter]] in [[Valkeberg]] tege-ntegen 'n zuud-helling van de [[Geul]], waor vreuger 'ne wiengaard.
* [[Vivegnis]], bie [[Oupeye]] betekentbeteikent ''owweouwe wiegerd''. Bies 't ènging van d'rde 17de ieëwièw howhou 't hie ópop de hellinge van de [[terras (geologie)|Maasterasse]] wiensjtokkewiensjtekker die 'ne lekkere lichteliechte wien ópbrachteopbrachte.
 
* ÓpOp [[de Hut]] haathaet 't d'rde [[sjtraotnaam]] ''Wienwaeg''.
{{dialeksec|Norbiks}}
* D'rDe [[Abdij van Val-Dieu|Abdij va Val Dieu]] heel vanafvanaaf abt ''Thomas'', roondrónd [[1270]] lieste van de inkomste bie en dao-oet bliektbliek dat d'rde abdijabdie o.ma. inkomste howhou vavan e ènkelepaar wiengaarde.
* [[Vivegnis]], bie [[Oupeye]] betekent ''owwe wiegerd''. Bies 't èng van d'r 17de ieëw how 't hie óp de hellinge van de [[terras (geologie)|Maasterasse]] wiensjtokke die 'ne lekkere lichte wien ópbrachte.
* D'rDe [[klènge iestied|kleine iestied]] makdemaakde 't verboewe va wiendroeve laestigerlestiger.
* Óp [[de Hut]] haat 't d'r [[sjtraotnaam]] ''Wienwaeg''.
* Wie 't in d'rde 19de ieëwièw werwir wermer waoërtwoort makdemaakde [[Napoleon]] 'n wèt die bepaalde dat allingallein in [[Frankriek|Fraanriek]] nog wiendroeve verboewd en wien gemakdgemaak moegmoch waeërewaere.
* D'r [[Abdij van Val-Dieu|Abdij va Val Dieu]] heel vanaf abt ''Thomas'', roond [[1270]] lieste van de inkomste bie en dao-oet bliekt dat d'r abdij o.m. inkomste how va ènkele wiengaarde.
* D'r [[klènge iestied]] makde 't verboewe va wiendroeve laestiger.
* Wie 't in d'r 19de ieëw wer wermer waoërt makde [[Napoleon]] 'n wèt die bepaalde dat alling in [[Frankriek|Fraanriek]] nog wiendroeve verboewd en wien gemakd moeg waeëre.
 
==Gulpener Kriet==
De [[kalkwèj|kalkwei]] op 't zuide gerichte hellinge]], zeuntzint hieëlhièl good gesjiktgesjiek vörveur d'rde wienboew umwille van twieëtwiè faktore. Op de ursjteièrsjte plaatsjrsjte sjiengtplaats sjient de zonzón op die hellinge mieëmiè loodrechloadrech oeëdörwoadoor 't dao wermer isies es in de umgaeving, es de zon sjiengtsjient. Op de twiedetwiède plaatsjplaats keumtkump d'rde [[Gulpesj kriet|Gulpener Kriet]] in die hellinge hoshaos anaan de oppervlakte. De [[löss]]laog isies dao mitstens,meistal dördoor erosie, hieëlhièl dun. Kriet haathaet d'rde eegensjapeigesjap wermde langer vas te haowehoute. Op de zuiderlijkezuidelike hellinge in 't mergellaand[[mergelland]] oontsjteetontsjteit dördoor dit samesjpilsamesjpel van umgaevingsfaktore 'n sub-tropisch [[microklimaat]].
AnAan de busjraandebösjreng op dit saoërtsoort hellinge vingtvingk me daouch och zelfs orchideje[[orchidee|orchideë]].
 
{{dialeksec|Valkebergs}}
 
==Confrérie des chevaliers du Vin Limbourgeois==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Wiengood"