Kèrk (geboew): Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
foto debie
bekans aaf, wio weg
Tekslien 1:
{{dialek|Valkebergs}}
{{wio}}
[[Aafbeilding:Meersjebasiliekwkped05.JPG|thumb|right|Gotische basiliek in Meersje]]
'n '''Kèrk''' ies 'n geboew woa-in 'n religieus gemeinsjap bie-einkump veur 'n ièredeens of 'n [[godsdeens]]oefening. Dao besjtoon diverse soorte kèrke, van ganse sumpel zaalkèrkskes tot weuste [[kathedraal|kathedrale]] en [[basilieke]].
Regel 10 ⟶ 9:
* '''Kapittelkèrk'''. Aan dees [[katholiek]]e kèrk ies 'n college van kanunnike verbónge. Meistal bevingk ziech hie in 'n groat [[koar]], dat door 'n [[doksaal]] van 't kèrk[[sjeep]] gesjeije ies. Op 't koar weurt ederen daag 't koargebed (getiede) geleze en gezónge.
[[Aafbeilding:Parasolbasiliekmeersjewkped05.JPG|thumb|150px|left|Conopeum in de basiliek van Meersje]]
* 'n '''Basiliek''', 't woord kump van 't Griekse ''basilica'', waor oarsjprónkelik 'n geboew mèt de functie van rechplaats of woa mert woort gehoute. Saer de 4e ièw weurt de naam gebruuk veur 'n type christelike kèrk. Eigelik geit 't hie um eine ièretitel dae door de [[paus]] weurt toegekènd. V'r óndersjeije 'n ''basilicae majores'' en 'n ''basilica minores''. De majores zint de 4 aartsbasilieke, die alle veer in [[Roame]] liegke: de [[St. Pieter]], de St.[[Paulus]] tösje de Moere, de [[St. Jan]] van Lateranen en de [[Maria|Santa Maria Maggiore]]. Bie ander veurbeelde geit 't um 't minorestype. Veurbeelde zint: de [[Maria|Sleve Vrouw]] van 't [[Heilig Hart]] in [[Zittert]], de [[Sint Servaos]] in [[Mestreech]], de [[Heilig]] Blood in [[Meersje]]. Basilieke zint (binne) te herkènne aan 't [[conopeum]] ('ne gesjtreepde parasol} en aan 't [[tintinnabulum]] ('n klöksketumpklökske]].
[[Aafbeilding:Holsetkerkwkped04.JPG|thumb|200px|right|Parochiekèrk in [[Hozelt]] (Holset)]]
* De '''Parochiekèrk''' ies de kèrk van 'n bepaalde [[parochie]]. 't Parochiebesjtuur, mèt es veurzietter de [[pesjtoar]] en de parochiane zörge veur 't ónderhoud van 't geboew. Parochiane weure hie [[duip|geduip]], doon de [[communie]] en weure [[vormsel|gevörmp]].
Regel 18 ⟶ 17:
In [[Nederlands Limburg|Zuud Limburg]] woorte in de Franse tied, deep ónder de grónd, in de [[mergelgrotte]] kèrkskes ingeriech. Dit gebeurde ónder andere in [[Valkeberg]], [[Geulem]], [[Bieëmele]] en [[Sub]].
* 'n '''Simultaankèrk''', woort in de [[Franse tied]] en ónder de regering van [[keuning Willem 1]] (1813-1840) gebruuk door versjillende kèrkgemeinsjappe.
==Inwiejing==
 
Veurdat 'n kèrk of kathedraal in gebroek weurt genómme kump de biesjop 't geboew plechtig inwieje: de [[kerkwiejing]]. De kèrk krieg dan ouch 'ne eige [[petroanheilige]].
Petroan[[heilige]] van de kèrk.
Inwiejing van de kèrk.([[Kèrmes]])
 
==Ónderdeile van 'n katholieke kèrk==
* [[kèrktore]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Kèrk_(geboew)"