Kruusweeg: Versjèl tösje versies

'ne '''Kruusweeg''' ([[Latien]]: ''Via Crucis'' of ''Via Dolorosa'') ies de weeg dae [[Jezus]] leep mèt 't [[kruus]] op zien sjouwersj, woa hae later zelf aan zou weure opgehange. De route begoes bie de plaats woa [[Pontius Pilatus]] rech houw gesjproke en eindigde op de plaats van de krusiging: [[Golgotha]] ([[Marcus]] 15:20-22). De bedoeling van de kruusweeg ies 't leve van Jezus visualisere, zoadat de geluivige 't beter zouwe begriepe. Zoa'n bedoeling ziet ouch achter 't [[Passiesjpel]].

Oet de late [[Mieddelièwe]] (16e ièw) sjtamp 't religieus gebruuk um eine [[gebed|baeweeg]] te loupe langs de vièrtièn sjtasies woa-op de liejensweeg van Jezus ies oetgebeeld. Diet deit me ónder andere op [[Goje vriedig]]. Bie eder sjtasie weurt effe gesjtop. Väöl (boete)kruuswaeg in Limburg zint aangelag tösje 1900 en 1950.

==WoaIn kèrke==

In de meiste katholieke kèrke hingk 'ne kruusweeg, gesjilderd of gebeeldhouwd. In de kèrk van [[Wilder]] hingk eine mèt 16 sjtasies. Op de 1e ies hie, door sjilder [[Aad de Haas]] 't verraod van [[Judas]] van Jezus, in de [[olief]]haof, oetgebeeld en op de lètste sjteit de verriesenis gesjilderd. 't Kèrkske van [[Oud-Valkeberg]] weurt geseerd mèt 14 wandkleier, óntworpe door [[Mathieu Vroemen]] en geweve door zien vrouw [[Riet Jager]].

==In de boeteloch en in parke==
Kruusweegsjtasies kómme ouch in de boeteloch veur. In [[kloaster]]tuine, bieveurbeeld in [[Keer]] mèt 14 klein kapelkes en op de [[Kloes op de Sjaatsberg|Sjaatsberg]] bie de Kloes in [[Walem]].

Ander kruusweegparke in Limburg zint te vinge in: [[Remung]] (oet 1920, nao 'n óntwerp van [[Pierre Cuypers]]), [[Aostrem|Oostrum]] en, [[Steyl]]., Restantein [[Zumpelveld]] (mèt 'n [[Lourdesgrot]]) en rRestante van sjtasies'ne kruusweeg in [[Tienray]] en [[Venlo]].

'n Aafbeelding van Christus aan 't kruus en de treurende [[Maria]] en [[Johannes de Duiper|Sint Jan]] aan beids kent, weurt [[Calvarie]] of [[triomfkruus]] geneump. Dit weurt ouch oetgebeeld in de 12e sjtasie. Aan de voot van de Sjaatsberg bie [[Oud-Valkeberg]], aan de [[Geul]], sjtoon ''de Drie Beeldsjes'', 'ne calvariegroep besjtaonde oet twiè minikapekes in [[Rococo]] en daotösje 'n hout [[kruus]] mèt crucifix. Ze ies gesjtiech door de hièr van [[Kesjtièl Sjaloen]] in 1739. In [[Moresnet-Chapelle]], op de baevaartsplek [[A g'n Eèkske|Eikske]], bevingk ziech 'ne groate calvarie ines ónderdeil van 'nne kruusweeg in e kruusweegparkpark, oet 1903.