Versie op 16 fib 2009 17:06 bewirk Misjmasj2 (Euverlèk \| biedrages) 132 bewerkingen KGeen bewerkingssamenvatting ← Gank nao de veurige diff		Versie op 21 fib 2009 21:21 bewirk óngedaon make Misjmasj2 (Euverlèk \| biedrages) 132 bewerkingen K heëlesj woadbook 'ieëw' = d'r, is evvel pertinent neet richtig, kiek Jongeneel e.a. ieëw = de (vrouwelijk) Gank nao de volgende diff →
Tekslien 3: ==Sjpreëkesj== Heële, in ~~d'r~~de nuëgetieënde ieëw nog e dörp va 6.000 inwuënersj, is in de ieësjte haofsjeet va ~~d'r~~de [[twintegste iew\|twintigste iëew]] oetgegruid tot de twieëde sjtad va [[Nederlands Limburg]], durch sjterke arbeidsimmigratie. Doadurch kalt de mieërderheed va de lüj in Heële allewiel [[Nederlands\|Hollendsj]], dèks Nederlands gelardeerd mit [[Limburgs]] (zuug [[Heëlesj Hollendsj]]) - va 't nog Limburgstalig deel va de bevolking kalt lang neet jieëkerinne Heëlesj. Toch nump 't Heëlesj dialek nog in alle loage va de bevolking bei lüj va alle leëftieje ing zieëker plaatsj in. De sjproaksituatie i Heële is dan óch complex te neume. Vöal lüj zint twieëtalig in 't (Heëlesj) Hollendsj en 't Limburgs, en 't kunt vöal vuur dat me in gesjprekke va de ing sjproak op de anger uëvergeet ([[code-switching]]). 't Is dus meugelig dat ieëmes wat de sjproak neet vöal gebroek (en mesjiens gaaroet neet va heem oet mitgekrieëge hat) ze toch good kalt. In jieëker geval hant alle Heëlenere passief kinnes va 't Limburgs. Doa kunt bei dat hüj 't dialek hoeëger in aazieë sjteet es 't es "gebroake Hollendsj" besjouwde Heëlesj Hollendsj. Tekslien 20: Al in [[1884]] versjeen ing woadlies va 't Heëlesj die gemaak woar durch d'r Heëlesje dominee [[J. Jongeneel]] (1831-1887), ''Dorpsspraak van Heerle''. Dees oetgaaf woeëd i [[2000]] opgevolg durch inne [[dictionair]], 't ''Heëlesj Woadbook'', woeë 10.000 Heëlesje wöad i sjtónt. Oet ~~d'r~~de 19e en vreuger ieëwe zint neet vöal tekste in 't Heëlesj plat bekank. Dominee Jongeneel publiceerde i zie book ing Heëlisje vertaling va ''De geliekenis van d'r verloare zoeën'' i Duutsje sjpelling. [[Mathieu Kessels]] (1858-1932) sjreef i 1883 ''Der Koehp va Hehle'', e book uëver inne Heëlesje soldoat in 't leger va d'r Napoleon. I modern Heëlesj heesj d'r soldoat ''Kuëb va Heële''. [[Eugène Vreuls]] (1868-1940) sjreef vuur d'r [[Twiede Wereldoorlog\|Twieëde Weltkreeg]] in ing regionale gezet sjtuksjkes i Heëlesj dialek, die i de tachtiger joare va ~~d'r~~de 20e ieëw opnuits zint oetgegeëve in 't book ''Kulleréj, Heëlesje sjetse''. Noa d'r [[Twiede Wereldoorlog\|Twieëde Weltkreeg]] is vöal poëzie en proza gesjrieëve i Heëlesj dialek, vuural in 't tiedsjrif va d'r Limburgse dialek-verein Veldeke, ónger angere durch sjrievesj wie d'r [[Cor Driessen]] (1914-1989), [[René Toonen]] (1915), [[Wiel Stienstra]] (1922-1986), [[Jan Huntjens]] (1922-2004), [[Hub Dohmen]] (1923-1979). In 't book ''Mosalect, Bloemlezing uit de Limburgse dialectliteratuur'' oet [[1976]], zint e aantal sjtukke in 't Heëlesj opgenómme. [[Mya Maas-Brennenraedts]] (1920-2000) sjreef verhoale in 't [[Plat]] va [[Heëlehei]]. D'r [[Wiel Knipa]] (1921-2002) sjreef noa d'r kreeg väol populaire [[vastelaovend\|vasteloavend]]sleedjes op Heëlesj plat, e vuurbild is ''D'r Lange Jan Marsj''.

Heëlesj: Versjèl tösje versies