Kesjtièl Sjaloen: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
KGeen bewerkingssamenvatting
K dae opmaak waor zónder opzèt
Tekslien 8:
't Rechheukig kesjtièl ies geboewd van [[mergel]] en dateert oarsjprónkelik oet de [[14e ièw]]. Toen waor 't get kleiner. In de volgende ièwe ies 't oetgebreid, meh in 1575 bekans gans aafgebrend.
Op de kaart van [[Jacob van Deventer]] oet [[1550]] ies 't kesjtièl mèt naamsvermelding ''Sloenes'' dudelik te zeen in zien vörm. In de miedde sjteit 'ne woontore mèt 'ne oetboew es ingank. Aan twiè kante 'ne vleugel aangeboewd. De arkelteurentsjes sjtamme oet de 16e ièw. Róntelum liek 'n breij grach.
In 1656 restaureert [[Johan Reinier Hoen van Cartils]] 't kesjtièl, naodat 't jaorelank laeg haet gelege. 'n Inscriptie in 't [[Latien]] vertèlt, dat nao de brand in 1575, 't echpaar Hoen van Cartils en [[Johanna Maria van der Merwijck]] 't pand gered höbbe en hersjtèld. De toesjtand in 1656 ies ouch 'n rechheukig geboew mèt 4 boewlaoge ónder 'n zadeldaak en 'ne gewelfde kelder. Aan de versjillende soorte [[mergel]] ies te zeen, dat materiale hergebruuk zin bie de diverse retauraties. In 1721 en in 1738 volge wir restauraties. Nao de [[Franse bezètting]] in [[1814]] kump 't kesjtièl in eigendóm aan de familie [[De Villers Masbourg d'Eclaye]]. Zie lièt 't hoes wir restaurere in 1894, waarsjienlik ónder leiding van [[Pierre Cuypers]]. Toen ies 't kesjtièl gewore es wie 't d'r noe bie liek: mèt 'ne aangeboewde westelike tore en traptore aan de veurzie en verhuègde arkelteurentsjes. De gevele kriege dan 'n nuuj, reigelmaotiger indeiling, de veurgevel krieg 'ne erker en de achtergevel 'n balkon. 't Interieur weurt dan geliek vernuujd.
Nao de inkwartering van Amerikaanse soldaote op 't ing van de [[Twiède waereldoorlog]] (1946) ies 't hoes gans oetgelaef. Nao restauratie in 1956 ies 't hoofgeboew wir gesjiek veur beweuning.
 
Tekslien 20:
Op 't ing van de 14e ièw zint d'r 2 eigenaere: ridder [[Jan van Hulsberg]], sjout van de sjepebank van [[Klumme]] en [[Geraerdt Mulaerdt]]. Get later deilt ièrsjgeneumde 't kesjtièl mèt [[Gerard van der Linden]]. Nao 1397 ies Reinier van Hulsberg, eigenaer van 't gans kesjtièl. In 1442 en 1457 ies sjpraoke van 'ne andere [[Reinier van Hulsberg]] geneump ''Sjaloen'' in de archieve in Mestreech en [[Tóngere]]. Häöm volg [[Librecht van Hulsberg]] op en nao ziene doad in 1530 kump 't good aan ziene broor [[Johan van Hulsberg]]. Ziene zoon [[Reinier van Hulsberg]] weurt de volgende kesjtièlhièr van Sjaloen. In de [[Tachtigjaorige oorlog]] brent Sjaloen aaf. De broor van Reinier, [[Gerard van Hulsberg]], volg häöm op en hae krieg in 1605 de rechte op de hièrlikheid [[Oud-Valkeberg]]. De familie woont op [[kesjtièl De Dohm]] in [[Welte]].
 
::Nao de doad van Gerard weurt [[Johan Reinier Hoen van Cartils]] eigenaer door vererving. Hae ies ouch nog bezietterbezieter van [[kesjtièl Cartils]] en daobie gölt 'r in 1644 de hièrlikheid [[Sjin op Geul]] van de Sjpaanse keuning. Rónd 1665 volg zien zoon [[Gerard Ernest Hoen van Cartiels]] häöm op. Deze lièt dan 'n aantal geboewe bieboewe, o.m. 'n [[watermeule]] en 'n [[De Kloes op de Sjaatsberg|kloes op de Sjaatsberg]]. Hae ies getrouwd mèt [[Anna Agnes van Renesse van Elderen]]. Zie bringk de titel van [[graaf (titel)|graaf]] in de familie. De [[Calvarie|Calvariegroep]], in de volksmond ''de Drie Beeldsjes'' geneump, aan de voot van de Sjaatsberg aan de [[Geul]], ies ouch gesjtiech door de hièr van Sjaloen in 1739. Maximiliaan Hendrik haet gein kinger en naef [[Maximiliaan Hendrik Laurens Hoen van Cartils]] erf 't good in 1782. Hae ies getrouwd mèt 'n prinses [[Hohenzollern-Hechingen]]. Ze wone neet op Sjaloen. De graaf gölt de rewien van 't [[Kesjtièl Valkeberg]], dat tot 1919 in de familie blief.
 
Zien dochter Philipine Marie Thérèse Francoise Jeanne trouwt mèt [[Ladislas M.J. Francois Antoine de Villers Masbourg d'Eclaye]]. Tot einde jaore 60 in de 20e ièw blief de familie eigenaer van Sjaloen. De familie zelf woont saer 1934 in [[Brussel]].
 
::In 1968 weurt de gemeinte Valkeberg-Houtem eigenaer, meh in 1977 weurt 't wir doorverkoch aan aannummer Woudenberg. Hae restaureert 'n gedeilte mèt hölp van subsidies.
 
In 1986 gölt de familie [[Bot]] (aannummer) 't good. Zie geit wone in 't hoofgeboew en begint o.a. mèt de exploitatie van de veurburch (hotel-appartemente). Zie zal alle geboewe in de jaore die volge restaurere.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Kesjtièl_Sjaloen"