Henri Sarolea: Versjèl tösje versies

'''Henri Sarolea''' (* [[Mesjtreech]] [[18 januari]] [[1844]] - † [[12 september]] [[1900]]), haet in Haelder gezörg dat dees sjtad van ein boere dörp verangerde in ein echte sjtad. Sarolea kaomhow oorsjpronkelik oetin [[Indonesië|Nederlands Indië]] woóp hae[[Java]] es [[sjpaorwaegboewer]] how gewirk. Einmaol trök in [[Nederland]] ging hae wone in [[Haelder]], in ein hoes dat loog vlakbiej de plaatsj wo noe d'n euverwaeg ligk biej de Willemsjtroat. In dae tied how Haelder gaar'ns oet gein sjpaorverbinding, terwiel groater plaatsje in de omgaeving wie [[Aoke]], [[Luuk]] en Mesjtreech waal al via 't sjpaor waore te bereike. Sarolea waor 42 jaor wie hae in 1886 dan auch planne maakte veur ein [[sjpaorlien]] tössche [[Herzogenrath]], [[Haelder]], en [[Zitterd]]. De Haoge hiëre in [[Den Haag]] zooge 't in easjte insjtansie neet zitte om in dae oethook van 't landj ein [[sjpaorlien]] te boewwe, mèh nao lang touw trèkke sjlaagde hae d'r toch in om de sjpaorlien te boewwe, en op [[1 janewaari]][[1896]] woord de sjpaorlien plechtig geoapend. Ein paar jaor van te veure how de Aokense industriële en mienboewfamilie Honingmann ein consessie gekoch om rondj Haelder kaole te gaon delve. Allein howwe ze gein meugelikhede om die kaole aaf te veure, want Haelder wao in dae tied eigelik allein mèh via landjwaegkes en paedjes te bereike. En ein sjpaorlien beteikende dat de kaole sjnel aafgeveurd koosjte waere. Wie dan auch bek1endbekend woord in 1893 dat Sarolea begosj mèt 't aanlègke van de sjpaorlien, bedachte de breurs Friedrich (1841 - 1913) en Carl [[Hongingmann]] (1842 - 1903) zich dan auch gein moment. Noe waor de tied aangebroake dat ze de rieke kaole laoge in Haelder kosjte gaon ontginne. Sjlum wie ze waore, Friedrich en Carl boewde hun koel pal naeve 't sjpaor. En al sjnel waor auch Sarolea euvertuug dat de koel Haelder waal 'ns drastisch koosj gaon verangere. Hae woort doe zelfs lid van de direksie van de [[Oranje Nassau]], wie de koel ging heisje. Ech lang haet Sarolea neet kènne genete van zien sjpoarlien en es ein van de directeure van de Oranje Nassau, want hae how ein sjwaak hart. In [[1900]] woord 'm dat fataal. Op 56 jaorige laeftied euverleed de man dae Haelder oet zien issolement how gehaold, en 't sjpaor nao Haelder how gebrach aan ein [[hartjsjtilsjtand]].