Versie op 15 aug 2008 10:00 bewirk Aelske (Euverlèk \| biedrages) Administrators 16.588 bewerkingen gebruuk ← Gank nao de veurige diff		Versie op 15 aug 2008 21:25 bewirk óngedaon make Aelske (Euverlèk \| biedrages) Administrators 16.588 bewerkingen aanv. Gank nao de volgende diff →
Tekslien 1: {{Dialek\|Valkebergs}} [[Plaetje:Dipsacus fullonum.jpg\|thumb\|250px\|De Zaodbol van krets of de groate kaardebol]] '''~~Kaardebol~~Wille kaardebol of krets''' (Dipsacus ~~fullonum~~sylvestris) ies 'n wil plant oet de [[kamperfoelie]]familie. Dao zint waal 15 soorte kaardebolle. De naam ''kaarde'' geit truuk nao 't [[Latien]]se ''cardu'', wat [[distel]] beteikent, meh óndanks dat de plant euveral sjtekele haet ies 't gein distelsoort. ''Dipsa'' kump oet 't [[Grieks]] en beteikent doorsj. De sjtand van de blaar ies zoadanig dat ze 't water optimaal kènt gebruke: 't verzamelt ziech in de oksel. ~~De plant huèrt neet bie de distelfamilie, ouch al haet ze sjtekelige sjtengele.~~ ==Kènmerk en gebruuk== ~~==Gebruuk==~~ 'n Kènmerk van de plant ies de sjtekelige zaodbol, woamèt in vreuger jaore [[wöl]] en [[liene]] ([[vlas]]) woort gekaard, gevold of gekemp. ~~Ouch~~In ~~gebruukde~~[[Nederlands-Limburg\|Zuud-Limburg]] meen ouch op 't ~~veur~~[[Belsj]] ~~kanne~~woort ~~oete~~daoveur te'n ~~kretse~~gekweekde ensoort tekaardebol ~~poetse~~(Dipsacum fullonum) geteeld veur de textielindustrie. Ouch gebruukde me de sjtekelbol veur kanne oete te kretse en te poetse. Daovandan de naam krets(e). Mèt 't water probeerde me 'n sjoan huid te kriege, tege vlekskes en sjproete. [[Plaetje:Karde mit Wasser.jpg\|thumb\|Krets ies 'n deursjtige plant]] ==Soorte== In Nederland en Belsj kènne v'r: * de Groate kaardebol mèt de Limburgse [[volksname van plante\|volksnaam]]: [[krets]]e of vollersjkroed * de [[Kaardebol (kleine)\|Kleine kaardebol]], (Dipsacus pilosus) mèt de Limburgse naam: [[wil kem]] De versjillende name van de plant wieze nao 't uterlik van de zaodbol of nao 't gebruuk.

Kaardebol (groate): Versjèl tösje versies