Emily Brontë: Versjèl tösje versies

'''Emily Jane Brontë''' (oetspraok ['emɪlɪ dʒein 'bɹɒnti]; [[Thornton]] bij [[Bradford]], [[30 juli]] [[1818]] - [[Haworth]], [[19 december]] [[1848]]) waor 'n [[Vereineg Keuninkriek|Britse]] [[Ingels]]taolege sjriefstersjrijfster en diechteres; de middestemiddelste vaan de drei [[zösterszusters Brontë]]. Häör werk besteit mer oet eine [[roman]] en inkel tientalle gediechter, meh veural um häöre roman, ''[[Wuthering Heights]]'', is ze bekind gebleve. Ze publiceerde oonder 't pseudoniem '''Ellis Bell'''.

Emily Brontë woort gebore in Thornton in [[Yorkshire]], es joongerjonger zösterzuster vaan [[Charlotte Brontë]] en [[Branwell Brontë]] en later awwer zösterzuster vaan [[Anne Brontë]]. Häöre pa waor dominee. In 1824 verhuisde de familie nao Haworth. Al joonk maakde de veer kinder imaginair werelde, boe ze ouch verhaole euver sjreve. In [[1842]] góng ze aon 't werk es gouvernantgouvernante in de buurt vaan [[Halifax (Ingeland)|Halifax]]. Ze kós dao evels neet aardeaore en góng nao hoes trök. Later góng ze mèt Charlotte op 'n kossjaol in [[Brussel]].

Op initiatief vaan awwer zösterzuster Charlotte publiceerde de zösterszusters in [[1846]] same 'nne gediechterbundel, sumpel-eweg ''Poems'' geneump. 21Einentwintig vaan de gediechter in 't book stoon op naom vaan Emily. Umtot publicere oonder 'nne vrouwenaom in deen tied commercieel riskant waor naome ze manneleke pseudonieme aon: Currer, Ellis en Acton Bell. Allewel tot 't book extreem slech verkoch gónge de zösters door mèt sjrieve; alledrei bereide ze 'ne roman veur. Al in [[1837]] kaom ''Wuthering Heights'' oet, verdeild in twie bookdeile, en verkoch same mèt Anne häör debuut ''[[Agnes Grey]]''. Door zien gecompliceerde structuur woort 't book gemingk oontvaange; in de jaore denao zouw 't evels snel tot 'ne klassieker oetgreuje.

Wie häör broor en zösterszusters had Emily 'n zwakkezwake gezoondheid. In 1848 vatde ze 'n kaw die oetleep op [[tering]], 'n krenkde boe ze op 19 december aon störfstorf. Ze woort in de dörpskèrk vaan Haworth begraove.

Emily weurt, oondaanks häör beperkde oeuvre, dèks es de mies geniale vaan de drei zösterszusters gepreze. ''Wuthering Heights'' oondersjeit ziech, behaveboete door 'nne veur deen tied typische oongemaotegde romantiek, veural door de gecompliceerde vertèlstructuur, mèt väöl flashbacks en verhaole in verhaole. 't Book is versjèllende kiere verfilmp gewees en woort ouch bekind door d'n eponymischen hit vaan [[Kate Bush]]. Ouch meine critici in de gediechter vaan Emily de bèste te herkinne vaan de bundel ''Poems''. ''Wuthering Heights'' woort, verzörg door zösterzuster Charlotte, sins 1850 oonder häörhäöre eige naom oetgegeve, wat 'n indicatie vaan häör populariteit (en dus acceptatie) is. Postuum woorte nog mie gediechter vaan häör gepubliceerd, die neet in de bundel terechgekoume waore.