Urks: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
PahlesBot (Euverlèk | biedrages)
K Bot: automatisch teks vervange (-sins +sinds )
PahlesBot (Euverlèk | biedrages)
K Bot: automatisch teks vervange (-weitesjap +wetensjap)
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
't '''Urks''' ([[autoniem]] '''Urkers''', ouch daoboete wel gebruuk) is 't [[Nedersaksisch]] dialek wat me sprik op 't veurmaoleg eiland [[Urk]] (provincie [[Flevoland]]). De isolatie vaan Urk en invlode vaan versjèllende kante höbbe vaan 't Urks e volstrek uniek dialek gemaak, wat door väöl taolweitesjapperstaolwetensjappers bestudeerd is. 't Urks weurt nog altied door zoe good es de ganse bevolking gesproke en is daomèt ei vaan de vitaolste dialekte in gans [[Nederland]].
 
==Karakteristieke==
Tekslien 47:
 
==Oonderzeuk==
Door 't bezoonder karakter vaan 't Urker dialek is 't dèks oonderwerp vaan weitesjappelekewetensjappeleke studie gewees. D'n ierste dee ziech demèt bezeghoolt waor d'n dokter en amateur-dialectoloog [[Johan Winkler]], dee in [[1874]] zie ''Dialecticon'' publiceerde. Hei-in stoont 't verhaol vaan de Verlore Zoon ([[Lucas (biebelbook)|Lucas]] 15:11-32) in twiehoonderd [[Nederduits]]e en [[Fries]]e dialekte, boe-oonder 't Urks. Winkler verbaosde ziech veural euver de heibove besjreve klaanke ''ee'' en ''eu''. Volges haöm waore die oeraajd en stamde ze nog oet de aajd-Germaonsen tied. De bewoeners vaan 't eiland in 't ''Flevo'' (de later Zuiderzie) hadde die klaanke volges häöm al gekind en oetindelek waore ze in de dialekte vaan Urk en [[Schokland]] ('t [[Schokkers]]) terechgekómme. Dees romantische, typsich negentiende-iewse theorie woort door väöl professioneel taolgelierde aongenómme, oonder aandere door de Nimweegse professor [[Jac. van Ginneken]], dee dat aajd dialek ''Flevisch'' neumde.
 
Later inziechte maakde dudelek tot dialekte in de loup vaan de iewe väöl mier verandere en zeker neet sinds d'n oertied oonveranderd dezelfde klaanke hadde. In [[1927]] oontwikkelde [[G.G. Kloeke]] 'n väöl moderner theorie: de Urkse klaanke zouwe in de Gawwe Iew oet 't gewes [[Holland]], en in 't bezoonder oet [[Amsterdam]], zien euvergenómme. Dat nump me noe nog aon. Later oonderzeuke benaodrökde nog tot 't Urkers neet allein westeleke, meh ouch oosteleken invlood gehad had, en tot 't Urkers zeker neet gliek waor aon zeventiende-iews Amsterdams (Kloeke zien werke leke dit te suggerere).
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Urks"