Elektrische sjtroum: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
K sjp en typo
Tekslien 4:
Tradisioneel weurdj elektrische sjtroum oetgedröktj es de verplaatsing van'ne positieve lajing. Noe 't bekindj is det elektrische sjtroum doorgaons weurdj veroorzaaktj door [[elektron]]e die zich in taegegesjteldje richting verplaatse, haetj men 't elektron per definitie ein negatieve lajing toegekindj. De aaj definitie van sjtroumrichting blieftj daorom van krach.
 
Elektrische sjtroum weurtj meistel weergegaeve mit de letter '''I''' (van intensiteit) en kan waere besjreevebesjreve es verplaatsing van [[elektrische lajing]] per tiedseenheid.
 
:<math>I = {Q \over t}</math>
: mit dao nin:
: '''''I''''' elektrische sjtroum in [[ampère]] (A)
: '''''Q''''' [[elektrische laojing|elektrische lajing]] in [[Coulomb (eenheid)|coulomb]] (C)
: '''''t''''' [[tied]] in [[seconde]] (s)
 
De sjterkdje van elektrische sjtroum weurtj gemaete in [[ampère]] (symbool: A), en weurdjweurtj informeel ouch waal ''ampèrage'' genumpdj nao analogie van ''voltage'' veur de [[elektrische sjpanning]].
 
Eine elektrische sjtroum ongervindj [[elektrische weersjtandj (eigenschap)|weersjtandj]]. Dit is neet 't geval in [[supergeleider]]s wo gein [[elektrische sjpanning|sjpanning]] beneudigdj is of ontsjtuitj.
 
In de volksmondj weurtj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurdjweurtj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "''d'r sjtuitj sjtroum op''". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening.
 
==Maete van sjtroum==
Veur 't maete van sjtroum deentj eine [[ampèremeter]]. Deze weurtj [[seriesjakeling|in serie]] mit 't te maete circuit gesjakeldj. Om 't te maete circuit neet teväöl te beïnvloede, mot 't instrument zo weinig meugeli kmeugelik sjpanningsverlees veroorzake.
 
Ein anger methode van sjtroummaeting gebeurtj mit ein zgn. [[sjtroumtang]] of ampèretang. Dit is ein maetinstrument veur [[wisselsjtroum]], oetgeveurdj es ein tang die om eine sjtroumveurendje geleider weurdjweurtj geklemdj. In de tang weurdj door 't rondjom de geleider ontsjtagneontsjtange magnetisch veld eine sjtroum geïnduceerdj dae ein maot is veuor de sjtroum dae door de omklemdje geleider vloeitj. In feite is ein ampèretang eine transformator in ein sjpecialesjpeciaal vorm, wobiej de te omklemme geleider de primaire en de tang de secundaire wikkeling vormptj.
 
==Kiek ouch==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Elektrische_sjtroum"