Zelfkantj: Versjèl tösje versies

De '''Zelfkant''' (officieel '''Selfkant''') is 'n gemeinte in [[Duitsland]], in de [[kreis|landkreis]] [[Heinsberg]], in 't deilstaot [[Noordrien-Wesfale]]. De gemeinte vörmp op de kaart e hepke oet [[Nederland]] (en [[Nederlands Limburg]]) en heet mèt Nederland 27 [[kilometer|km]] grens tegeneuver mer 6 km mèt de res vaan Duitsland. Miebepaold grens 't aon de gemeintes [[Zittert-Gelaen]] en [[Ech-Zöstere]]. De oppervlekde is 42,08 km²; 't aontal inwuners bedroog op 31 december 2004 10.005. Dörper en gehuchte in de gemeinte zien [[Diek (Zelfkant)|Diek]] (Dieck), [[Grootwaerhage]] (Großwehrhagen), [[Havert]], [[Heilder]], [[Hillesberg]] (Hillensberg), [[Hönge]] (Höngen), [[Iezebrook]] (Isenbruch), [[Kleinwaerhage]] (Kleinwehrhagen), [[Mille]] (Millen), [[Mille-Brook]] (Millen-Bruch), [[Zeffele]] (Saeffelen), [[Sjalbrook]] (Sjalbruch), [[Sjtein (Zelfkant)|Sjtein]] (Stein), [[Zösterzeel]] (Süsterseel), [[Tudder]] (Tüddern) en [[Waer (Zelfkant)|Waer]]. De volkstaol is dao [[Limburgs]] en de plaotselikeplaotseleke dialekte liekene sterk op 't [[Zittesj|Zitterts]]<!--Naome op de gok, wee hölp miech eventueel ze verbetere?-->. Ze weure evels veural door de awwer generatie nog gesproke. Anderzijs zien väöl inwoeners, zeker e kwart, oet Nederland (dèks oet Limburg) geëmigreerd.

OorsprunkelikOorsprunkelek waor Mille 'n mechtege hierlekheid; deze woort evels in [[1282]] door de hierlekheid [[Heinsberg]] opgeslok, die op häör beurt in [[1499]] weer geannexeerd woort door 't heertogdom [[Jöllig]]. Vaanaof deen tied waor de Zelfkant 'n oonbelangriek gebeed, wat ingedeild woort bij 't Amp [[Bor]] en later, vaanaof [[1709]], bij 't Amp [[Zittert]].

Bij 't [[Congrès vaan Wene]] in [[1815]] woorte de grènze tösse 't keuninkriek [[Pruse]] en 't Keuninkriek der Nederlen vasgelag; heidoor kaom de Zelfkant in Pruse han en woort 't gesjeie vaan Zittert, woe 't ziech iewelaank op had geriech. In [[1949]] woort de Zelfkant, same mèt [[Elte]] bij [[Gelderland]], aon [[Nederland]] euvergedraoge en sjaojvergeujing veur d'n [[Twiede Wereldoorlog]]. D'n officiele naom woort ''Drostambt Tudderen'', mèt 'ne Nederlandse [[landdros]] aon 't hoof. De inwuners woorte veurtaon es Nederlanders behandeld. In [[1963]] woort de gemeinte, nao betaoling vaan 280 miljoen [[Duitse mark]], weer aon Duitsland geretourneerd. OetindelikOetindelek woorte in [[1969]] de aw gemeintes Havert, Hillesberg, Hönge, Mille, Zösterzeel, Tudder en Wehr same mèt de gemeintes Zeffele en Amp Waldfeucht (die neet Nederlands gewees waore) tot de gemeinte Zelfkant samegesmolte. In [[2002]] woort bovedeen de [[N274]], die vaan [[Remunj|Remun]] nao [[Kirchroa|Kèrkraoj]] löp en ouch door de Zelfkant geit, aon Duitsland euvergedraoge: 39 jaor laank waor dit e stroek Nederlands gebeed vaan e paar meter wied gewees.