Kroedwösj: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 1:
'''Kroedwösj''' is ‘t heidens gebroek um dankoffersj te bringe aan de gode woort door Katholieke kèrk aafgekäörd meh op ’n gegeve moment gekerstend. Op de fièsdaag van Slevrouwe kroedwieje, [[Maria Hemelvaart]] op [[15 augustus]], vóng en vingk de wiejing van de kroedwösj in de kèrk plaats.
In de archieve van ’t adelek sjtif St. Gerlach in [[Houtem]] sjteit in [[1519]] al ‘ne ‘Onser Liever Frauwen kruytweyngh dach’ vermeld.
’t Ceremonieel herinnert aan ’t brandoffer veur de dóndergod Thor of [[Donar]].
‘n Ander euverlevering verhaolt van de [[apostele]] die bie ’t bezeuk aan ’t graaf van [[Maria]], in de plaats van häör lichaam, blome en rukend kroed aantroffe.
Tekslien 10:
(De herholinge in de naamgeving zint typerend).
2 van dees ónheilaafwerende plante:
* [[Hómmelskroed]], Leverkruid (Eupatorium can-nabinum)
* Hómmelskroed, wilde Marjolein (Origanum vulgare)
* [[Dónderpele]], Koningskaars of Toorts (Verbascum Thapsus)
* [[Dónderkroed]], St.Janskruid (Hypericum perforatum)
* [[Dóndertore]], Wilgenroosje (Epilobium augustifolium)
* [[Dónderbloom]], Klaproos Papaver rhoeas)
2 van dees heilende plante:
* Dónderbloom, Valeriaan (Valeriana officinalis)
* [[Hazegerf]], Duizendblad (Achillea millefolium)
* [[Wörmzäödsje]], Boerenwormkruid (Chrysanthemum vulgare)
* [[Maoter]], Echte Kamille (Matricaria chamonilla)
* [[Krampkroed]], Tormentil (Potentilla erecta)
* [[Aels]], Bijvoet (Artemisia vulgaris)
* Aels of Ruuksel, Absint-Alsem (Artemisia absinthum)
2 broadgrane: de kore-aore van
* Rogge (Triticum cereale)
* [[Terf]], Tarwe (Triticum)
1 boumvröch:
* ’t greun blaad van de [[Boumnoot]], Walnoot (Juglans regia)
Op de geboortedaag van de andere St. Jan, Johannes de Duiper op [[24 juni]], ouch waal de miedzomerzónnewende geneump, woort ’t gedruèg kroed verbrend. Dees ièwenouw traditie sjteit bekènd ónder de naam St. Jansvure.
Dónderkroed, Maoter en Aels, geplök óp deze biezónderen daag, zouwe zoa väöl extra krach höbbe, dat ze neet allein tege brand en krenkdes besjermde meh ouch hekse, duvele, waerwuif en sjpoake verdreve.
In de sjtad en later ouch op ’t platteland, es de beteikenis zoa langzamerhand vergete ies, verzamele de luuj veur de voots ‘n veldboekèt gemengd mèt get boereblome oet de tuin. Dae wösj weurt dan, gezegend of neet, veur de seer of nostalgie in ’n vaas gezat of opgehange.
==Bron==
<!-- neet ech de bron, toch -->
| |||