Waterval (netuurversjiensel)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Sint-Joasters. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'ne Waterval is 'n geologische formatie die óntsteit doordet water struimp euver 'n steinlaog die helder en dus erosie-bestenjiger is es de laog die dao-ónger ligk. Wen de baovelaog door 't water weurt doorbraoke óntsteit e plötselig huègdjeversjil.
Sómmige watervel óntstaont in bergechtige ómgaevinge mit snel erosie en struimbèddinge die óngerhaevig zint aan snel verangeringe. In dees vel is 'ne waterval neet 't gevolg van 't lankzem oetsjoere van 'n bèdding door 't water, meh van e betrèkkelik snel geologisch procès wie 't versjuve van plate in d'n óngergróndj of vulkanische aktiviteit.
De meiste watervel zeen 't rizzeltaot van 't oetsliepe van 'n reveerbèdding door väöl jaore haer. Meistes is d'n óngergróndj 'n bès hel steinsaort mit dao-ónger 'n zaachter. 't Euvere randj stortendj water zal de zaachter óngerlaog ónger de hel laog ewegsliepe. De hel baovelaog zal väöl lankzemer aafbraeke. Hiedoor blief ummer 'ne sjerpe randj bestaon dae zich aevel lankzem stroumopwers verplaats.
De meiste reveer waere kort veur 'ne waterval meistes breier en óndeper en óngeraan óntsteit meistes 'nen depe pool door de kinetische energie van 't vallendj water.
Watervel zint hinjerpäöl veur de sjeepvaart. Daoveur waere döks kenale aangelag veur 'ne waterval te ómzeile.
Zuuch ouch bewirk
- Waterval (veur anger beteikenisse)