Lies vaan staotshoofde vaan Zuid-Afrika
Wikimedia-lies
Zuid-Afrika oontstoont op 31 mei 1910 es de Unie vaan Zuid-Afrika, minder es tien jaor naotot 't Vereineg Keuninkriek gans 't gebeed had ingelief. 't Kraog de status vaan dominion, dus 'ne gooddeils oonaofhenkeleke staot mèt de Britse keuning es staotshoof. In 1961 braok Zuid-Afrika mèt 't Brits Gemeinebès en woort 't land 'n rippubliek mèt 'ne president aon 't hoof. Tot 1984 vervölde de president 'n ceremonieel rol en laog de groetste mach bij de premier; daonao woort 't land 'n presidentieel rippubliek. Sinds 1994 steit 't amb vaan president ope veur Zuid-Afrikaone vaan alle hoedskleure.
| Monarchie | ||||
| Keuning | Regering | Beeld | Opmerkinge | |
|---|---|---|---|---|
| George V | 1910-1936 | .jpg) |
Inkel daog daoveur keuning vaan 't Vereineg Keuninkriek gewore. | |
| Eduard VIII | 1936 |  |
Zoon vaan de veurege. Mós binne 't jaor aoftrejje um zie morganatisch houwelek mèt Wallis Simpson. | |
| George VI | 1936-1952 | .jpg) |
Joonger broor vaan de veurege. | |
| Elizabeth II | 1952-1961 | .jpg) |
Dochter vaan de veurege. Regeert tot op d'n huiegen daag (2020) euver 't Vereineg Keuninkriek, Canada, Australië en de aander Gemeinebèsrieke. | |
| Ceremonieel presidentsjap | ||||
| President | Partij | Regering | Beeld | Opmerkinge |
| Charles Robberts Swart | Nationaol Partij | 1961-1967 |  |
Ieder gouverneur oonder Elizabeth. |
| Tom Naudé | Nationaol Partij | 1967-1968 |  |
Vervaangende president: Eben Dönges, dee tot nuie president waor gekoze, kós zien amb door 'n zwoer krenkde neet vervölle. |
| Jacobus Johannes Fouché | Nationaol Partij | 1968-1975 |  |
|
| Jan de Klerk | Nationaol Partij | 1975 |  |
President ad interim nao 't aoftrejje vaan Fouché. |
| Nico Diederichs | Nationaol Partij | 1975-1978 |  |
Gestorve in functie. |
| Marais Viljoen | Nationaol Partij | 1978 |  |
ad interim |
| John Vorster | Nationaol Partij | 1978-1979 |  |
Ieder premier. Aofgetrooje. |
| Marais Viljoen | Nationaol Partij | 1979-1984 | |
|
| Presidentieel rippubliek | ||||
| President | Partij | Regering | Beeld | Opmerkinge |
| Pieter Willem Botha | Nationaol Partij | 1984-1989 |  |
Waor daoveur al premier; zien regering sjafde zelf de pos vaan premier aof en maakde vaan 't president de regeringsleier. Trökgetrooje. |
| F.W. de Klerk | Nationaol Partij | 1989-1994 |  |
Zoon vaan Jan de Klerk. Oontmantelde de apartheid. Nao zien regering nog vice-president. |
| Nelson Mandela | ANC | 1994-1999 |  |
Ierste neet-blaanke president en ierste president vaan 't democratisch Zuid-Afrika. |
| Thabo Mbeki | ANC | 1999-2008 |  |
Mós nao e partijconflik tröktrejje. |
| Kgalema Motlanthe | ANC | 2008-2009 |  |
Opvolger vaan Mbeki, kierde nao de verkezinge neet trök. |
| Jacob Zuma | ANC | 2009-2018 |  |
Traoj in 2018 nao e corruptiesjendaol aof. |
| Cyril Ramaphosa | ANC | 2018- | .jpg) |
Volgde Zuma op; woort bij de algemein verkezinge vaan 2019 herkoze. |