Justus van Effen

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Justus van Effen (Utrech, 21 februari 1684 - Den Bosch, 18 september 1735) waor jurist en 'ne Nederlandse sjriever oet d'r 18de ieëw dae hoofzakelek in 't Fraans sjreef. E waor d'r örsjte dae Nederlandstalege verhaole sjreef. De bekaandste zeunt Kobus en Agnietje (1931) en Thijsbuurs os (1732).

Laevesloop bewirk

Justus van Effen greujde op in kringe oeë 't Fraans de veurtaal waor. E begoes z'n sjtudie in 1699, mae waoërt gourverneur bie rieke families, wie ziene vader, 'ne officier waor gesjtorve. E traoj in deens bie 'n weduwe, en roond 1709 bie Baron Arent van Wassenaer Duivenvoorde, boetegewoeën gezant bie de kroning in 1715 van George I van Engeland. Mètstens wert vermeld dat e mèt Newton en Pope kènnismaakde. Van Effen waoërt beneumd töt lid van de Royal Society.

Literaer waerk bewirk

Same mèt Willem Jacob 's Gravesande en Prosper Marchand richde van Effen in 1713 't tiedsjrif Journal littéraire de la Haye op. E vertaalde Tale of a tub van Jonathan Swift in 't Nederlands en Robinson Crusoe van Daniel Defoe naar het Frans. Van Effen waor in 1731 d'r oprichter van 't waeëkblad Hollandsche Spectator, dit in naovolging van 't Engelsje blad The Spectator. Hie-in sjreef e aansjouweleke en moraliserende sjetse of cursiefjes in 't Nederlands över de mèts oeteenlopende oonderwaerpe van 't Hollendsje laeve van z'ne tied. E boond d'r sjtrijd aan mèt de poetswoede van de Hollendsje hoesvrow, d'r zucht nao titels, överdraeve purisme, övermatig aeëte en dreenke, chauvinisme en bekroompe provincialisme. Z'ne sjtiel is keul en nuchter. Van Effen zoch aansjluting bie de sjpraeëktaal.

Externe links bewirk

Bronne bewirk

Mr. Justus van Effen. Uit de Hollandse Spectator. Een bloemlezing samengesteld, ingeleid en van aantekeningen voorzien door P. Maassen, 1980.
Literatuur, geschiedenis en leesdossier, J.A. Dautzenberg, 2004 ISBN 90-345-0032-2