Stumbenj

(Doorverweze van Sjtumbenj)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


De stumbenj of stumluppe zeen twieë membranen inne sträöt. Ze zeen vergreudj mitte klein baekervörmige knoorsje. Dees kónne middels klein spiere waere bewaoge, wodoor de stumbenj waeren aangespannen of juus óntspanne.

Wen tiejes 't oetaome de stumbenj gespanne zeen, óntsteit aan die 'n toegenómme lóchdrök. Wen dees 'n dörperwaerd bereik, waere ze aopgedrök en nu,p de lóchdrök tiejelik aaf, wodoor de aangespanne stumbenj snel weer sloete. Dore drök sloete ze zich weer, waonao 't percès zich euverduit. De daodoor óntstange trilling inne stumbenj wuuertj euvergedragen ane langskómmendje lóchstroum. Wie helder de stumbenj waere gespanne, wie hoger de trillingsfrekwensj en wie hoger de toeanhuuegdje vanne stum.

Wie lenger de stumbenj zeen, deste leger klink de stum. De lingdje vanne stumbenj is doorgaons aeveraejig mitte aafmaeting vanne sträöt. Daodoor det bieje plötselige greuj vanne sträöt inne puberteit bie jónges de stum in eine väöl leger wuuertj en ze de baard inne kael kriege.

Sónger stumbenj is 't allein meugelik te spraeke door te fluustere. Nao 'n laryngectomie ('t eweghaole vanne larinx) door kanker kan de functie vanne stumbenj waeren euvergenómme door 'n apparaat det 'ne (dalendje) zoemtoean guuef en det me taenge de kael zètj.

Zuuch ouch

bewirk
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Stumbenj&oldid=399025"