Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Schälser Platt. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.



  Dit artikel is in 't Duutsj sjpellingssysteem gesjreve.
Dit is toegesjtange veur dialekte gekald in Duutsjland.

Et Schälse (op hochdeutsch: Schelsen) is e Dörrep, dat zick 1975 beij Jlabbach jehüert. Dovüür jehuede Schälse met Jiesekereke nohm Rheedt. Janz vröer joev et e Amp Jiesekereke-Schälse, datt huede beijm Kreis Jlappach-Lank.

En de Nohberschaff lick Jiesekereke, Meerkamp, Stennesse, Lebberesch, et Steevent, Schlisch, Nöenhoeve on Waat.

Em Schälse läeve önjevier 2.100 Lüüt.

Decker un Horster Schälse (on de Hu-esch)

bewirk

Dä wässlische Deel vom Schälse huet vröer, also bess die Franzuese koeme, bej Deck on heesch dässhalleff "Decker Schälse". Opp die anger Siet lick "Horster Schälse", dat vröer bei Kurkölle huet. Noch hüüt kalle die Lüüt vom Decker Schälse vom "angere Dörrep", wenn se et Horster Schälse mejne. Ömjekiet es et jenauso. Wo jetz jenau die Jrenz tösche die zwei Deele ess, ess komplezeet. Jedenfalls jehüert die Schloss-Deck-Stroot beim Decker Schälse un die Horster Stroot beim Horster Schälse. Beijm Horster Schälse jehüere och die Hoonschafte von de Hu-esch: Duuvehött, Leppershött, Looshoff on Stadt.

Watt em Schälse loss ess

bewirk
 
Kerrek Schälse

En Schöll jivv et alt önjevier vittzich Joer nemmieh, 1969 hant se die alde Volleksschöll an de Katzebuer-Stroot tojemäck. Jätz mötte die Blaare memm Buss nohm Jiesekerke vaare. Näeve die ahl Schöll lick ene Sportplaaz, do spellt der SV Schälse, dä et zick 1983 jitt, dä äver noch nie högder jekomme es wie Kreislija.

Ävver en kattollesche Kerrek es noch do. Die wued 1938 jebout on heesch Zink Jupp. Bloos enne eje Pastuer hatt Schälse zick 1978 nemmieh, av en to kütt dä vomm Jissekerreke on dejt en Mäss läese. Die evvangjellische Schälser - odder wie die kattollesche saare: "die Blaue" - jehüere bej die Kerrek em Kellzeberresch, watt beij Jöösche jehüet, un lotte sesch och do om Kerrekhoff bejraave - dobei ess ett Jiesekereke vüll nöer.

Am ieschde Sonndaach em Aujuss ess emmer Kerremess. Dä Kerremessmaat es treck am Ortseinjang, wennze von de Hu-esch kütts.

Schälser Platt

bewirk

Em Schälse kalle die Lüüt Schälser Platt, so wie die Siet he jeschrieve ess. Datt ess önjevier et selleve wie Rheer Platt. Die Lüüt saare also hee: "Mer eäte mött dämm Läepel uut dämm Äetkäetel". Schälse lick jenau an de Benrather Linnisch: e besske mieh süütlisch on östlisch kalle die Lüüt alt bald wie em Kölle un saare also: "Mer ääße met dämm Lääfel uss dämm Ääßkääßel". Wemmer also meijnt, de Benrather Linnisch wüür die Jrenz von de ripoarische Sproch, dann jehüere die Schälser nemmieh dobej, sondern beij et Öslimburjesch-Ripoarisch.


Loop, Möller, loop

bewirk

E schöön Beijspill von et Schälser Platt es datt Lied he, datt die Puute emmer op Zink Määtes am senge sind:

Saach Jong, halt mech dat Päed ens an!
Loop, Möller, loop!
Ech mott ens nor der Müele jonn!
Loop, Möller, loop!

On du löpps wie de löpps,
Höllepes Kenger, wie de löpps,
Schopp on Schüer övverhoop
Loop, Möller, loop!

He breng ech üsch dä Haaversack
Loop, Möller, loop!
Dä sollt err mesch ens mahle strack
Loop, Möller, loop!

On du löpps...

Dä Bocket dä kütt morreje noch
Loop, Möller, loop!
Dä es vörr osse Verrekestrooch
Loop, Möller, loop!

On du löpps...

Von dat Leed jövv et och noch mieh Stroofe, ävver datt he sin die dreij, die emmer em Schälse jesonge weäde. Natüürlisch senge se datt Leed och noch angischterswo. Wennze ens juurele dees, fengsse och, wo.

Kiek och noh

bewirk

Wäpsije

bewirk
  Commons: Schälse – Media gerelateerd aan dit óngerwerp
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Schälse&oldid=424571"