San Antonio (Texas)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Zjwaams. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

San Antonio is 'n sjtad in de Amerikaanse sjtaat Texas en lik aan de gelieknamige revier. De sjtad telt 1.144.646 inwoners (2000). Het is hiejmit de zevende sjtad van de Vereinegde Staote. Het óppervlak bedraagt 1055,2 km², en daomit is 't de achste sjtad van de Vereinegde Staote.

Gesjieddenis

San Antonio is de aajste sjtad in Texas. Het gebied waerde in 1691 veur 't eers door Sjpaanse óntdekkers benumd. De naam geit truuk nao de Antonius van Padua, wo de zendelinge van in 't gebied gesjtopt wore. In 1718 bouwden de Franziskaner de missiepos San António de Valero, ein gebouw det allewiel algemein bekend sjteit es Alamo. Biej 'n militaere basis, es verdediging van de misjenarisse, waerde in 1735 de nederzètting San Antonio de Béxar gesjtich, en det waas 't oetgangspuntj van de huidige sjtad.

De sjtad waas vervolges deil van de Sjpaanse kolonie en beheurde daonao vanaaf 1821 toet 't onaafhankelik gewaore Mexiko. San Antonio waere op 9 desember 1835 veroverd door troepe van de Republiek Texas, diej in opsjtandj kwame taege 't Mexikaanse rizjeme van Antonio López de Santa Anna.

In 1874 waerde in San Antonio ein rooms-kattelieke bisdom opgerich, det in 1926 toet aartsbisdom San Antonio benumd waerde.

Economie

De metropoolregio van San Antonio haaj in 2016 'n economische produktie van 116,5 miljard dollar. Het bruto nasjonaal pródukt ligk biej 44.284 dollar.

San Antonio is 't economiese en culturele sentrum van Zuid-Texas. Belangrieke economische sektore zin banke, óngerwies (University of Texas at San Antonio), gezóndjheid en 't toerisme - de sjtad ontvingk idder jaor rondj de 20 miljoen toeriste. In de sjtad bevinje zich versjillende pretparke wiej SeaWorld en Six Flags Fiesta Texas. Van economies belang zin ouch de veer militaere insjtellinge van 't Amerikaanse leger (Fort Sam Houston, Lackland Air Force Base, Randolph Air Force Base en Brooks City Base).

De grootste ongernumminge diej in Philadelphia zitte zin SBC Communications, Valero Energy, Tesoro Petroleum, Southwest Research Institute, H.E. Butt Grocery Company en Clear Channel Communications.

Bezeenswaardigheje

• Bezeenswaardigheje zin de vief Sjpaanse missieposte:
  • Mission San António de Valero, in 1718 opgerich, in 1793 in ein Fort omgebouwd, det Alamo (Sjpaans: „Populier“) genumd waerd
  • Spanischer Gouverneurspalast, gebouwd in 1722
  • San-Fernando-Kathedrale, in 1873 aafgerondj.

• Het historiese King William District: het "Koning Wilhelm-Kwarteer"
• Tower of the Americas, ein 228,6 maeter hoge tore
• River walk: De River Walk is ein prommenade det door 't sjtadssentrum lup langs de San Antonio River. Het is vief kilomaeter langk, en waert begeleid door versjillende subtropiese vegetasie
• McNay Art Museum: het aajste museum veur moderne kuns in Texas

Bevolking

Vólges de volkstelling van 2010 woor 26,6% van de bevolking blank, 6,9% Afro-Amerikaan, 2,4% Aziate en 63,2% Hispanics van versjillende "rasse". 19,8 perzent van de bevolking laeft ónger de ermoodsgrens.

Óngerwies

San Antonio haet zes hogesjole, wovan twee aopenbaar zin en veer zin private sjole. Baovenaan sjteit de aopenbare University of Texas at San Antonio (UTSA), waat in 1969 opgerich is, mit 28.000 sjtudente. De San Antonio College (SAC) is ouch van groot belang. Deze sjool haaj in 2006 ongeveer 24.000 sjtudente.

Daonaeve zin d'r de beroepssjole, wovan 't instituut "ITT Tech" en "Hallmark Institute of Technologies" de grootste zin.

Partnersjtaeje

Sjtadsvrundjsjappe

San Antonio óngerhaajt mit de volgende sjtaeje 'n sjtadsvrundjsjap in 't Friendship Citizens Program. Deze vrundjsjappe gelje es veurlauper op ein partnersjap:

• Suzhou (Jiangsu), (Volksrepubliek Sjina), sins 2010
• Tel Aviv (Israël), sins 2011

Sjtadspartnersjappe

San Antonio óngerhaajt mit de volgende sjtaeje 'n sjtadspartnersjap. De jaortalle sjtamme van 't jaor det 't de sjtatus van Friendship City gekrege haet:

• Monterrey (Mexiko), sins 1953
• Guadalajara (Mexiko), sins 1974
• Las Palmas de Gran Canaria (Sjpanje), sins 1975
• Gwangju (Zuid-Korea), sins 1981
• Kaohsiung (Taiwan), sins 1982
• Santa Cruz de Tenerife (Sjpanje), sins 1983
• Kumamato (Japan), sins 1987
• Chennai (India), sins 2008
• Wuxi (Volksrepubliek Sjina), sins 2012
• Windhoek (Namibië), sins 2016
• Darmstadt (Duitslandj), sins 2017

Sjport

San Antonio besjikt mit basketbalklub San Antonio Spurs euver ein sjportklub diej oetkump in ein van de veer grootste Amerikaanse profsjporte.

Klimaat

In jannewarie is de gemiddelde temperatuur 9,6 °C, in juli is det 29,4 °C. Jaorliks velt d'r gemiddeld 786,9 mm neersjlaag.