Süderbergland
- Dit artikel is gesjreve in 't Heëlesj. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Velbedersch, es te dit dialek sjpriks.
't Süderbergland (soms zeët me ooch Südergebirge) is e lieëggebirgde in de Duutsje deelsjtate Noardrien-Wesfale en Hesse. 't Umvat 'n aantal historisje lanksjtreke, woeë-ónger 't Sauerland, 't Bergsj Lank en 't hingerlank van Hesse. 't Is óp zing buuet wer óngerdeel van 't Rienlands Leisjteeplateau, wat zich oetsjtrekt uuever 't weste va Duutsjland, Hoeëg-Belsj en 't noorde van Luxemburg. I ge Südergebirgde ligke versjeie bergrugke, woeë-ónger 't Rothaargebirgde, wat 'n bekinde wintersjportbesjtemming is. Doa ligke ooch de huuegste berg in d'r wieje umtrek. D'r huuegste top is d'r Langenberg (843 m) tusje Niedersfeld en Willingen.
Noa 't weste touw weëde de bergtoppe sjteeds lieëger. Kótbei Kölle geet 't berglandsjap uuever in de Köller Bóch (keëtje, nr. 55), 'n dichbevolkde en lössrieke lieëgvlakde. Ten noorde van 't Süderbergland, dat wilt zage óngevier ter huuegde van 't Ruhrgebeed, weëd 't landsjap ooch lankzaam vlaker. Ten oeëste doava ligk 't middelgebirgde van Hesse (nr. 34 & 35). Ten zude doava grens 't aan 't Westerwald (nr. 32).