Ruimtetelescoop Herschel
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Ruimtetelescoop Herschel is 'n missie vaan de Europese ruimteorganisatie ESA. De missie is geneump nao Sir William Herschel, de oontdèkker vaan infraroedstraoling. De ruimtetelescoop is same mèt ruimtetelescoop Planck op 14 mei 2009 um 13:12 GMT gelanceerd met 'n Ariane 5 draagrakèt vaanaof de lanceerbasis Centre Spatial Guyanais in Kourou in Frans-Guyana. Op 19 juni 2009 heet Herschel zien ierste tes-opnames gemaak vaan het Drejkolknevel es 'n soort 'sneak preview', oondaanks tot 't nog einege weke zal dore veurtot echte opnames gemaak goon weure. De resultate zien väölbelaovend.
Oonderzeuk
bewirkNoatot de ruimtelescoop in 'n lissajousbaon um Lagrangepunt L2 is gebrach, op zoe'n 1,5 miljoen kilometer aofstand vaan de Eerd, zal heer oonderzeuk goon doen nao 't oonstoon van stare, starestèlsels en planete, woebij ouch 't veurkoume vaan water in 't heelal zal weure bestudeerd.
Instruminte
bewirk't Oonderzeuk vindt plaots door 't bestudere vaan wied-infraroedstraoling en submillimeterstraoling. Daobij weurt gebruuk gemaak vaan 'n spiegeltelescoop mèt de groetste spiegel oet ein stök (3,5 meter doorsnei) dee in de ruimte is geplaots. De straoling vèlt via de spiegel op sensors die gekeult weure tot 2 K. Daoveur weurt gebruuk gemaak van vloeibaar helium, dee in 'nen tank mèt inhaajd vaan 2000 liter is mètgenome. 't Helium zal in 't bijnao-vacuum wegkoke bij 'n temperatuur van ongeveer 1.4 K zoetot de veurraod nao zoe'n drei jaor op zal zien.[1]
't Gief drei detectore in Herschel[2]:
- PACS (Photodetecting Array Camera and Spectrometer)
- 'ne beeldvörmende camera en liege-resolutie spectrometer dee straoling opvingk mèt 'n golflengde tösse 55 en 210 micrometer.[3]
- SPIRE (Spectral and Photometric Imaging Receiver)
- 'ne beeldvörmende camera en liege-resolutie spectrometer veur golflengdes tösse 194 en 672 micrometer.[4]
- HIFI (Heterodyne Instrument for the Far Infrared)
- 'ne detector mèt 'n spectraol resolutie tot 107.[5] Op 3 augustus 2009 woort bekind tot HIFI neet wèrkde wie 't huurde. 'n Oonderdeil waor kepot gegaange, woersjijnelek door kosmische straoling. 't Instrumint woort daorum oetgesjakeld. Op 19 januari 2010 maakde ESA bekind tot ze drin geslaag zien 't instrumint te herstelle en tot 't weer wèrk wie 't moot.
Externe link
bewirkRifferenties
bewirk- ↑ Jonathan Amos (9 February 2009). "'Silver Sensation' Seeks Cold Cosmos". BBC News, http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/7864087.stm. Bekeke op 6 miert 2009.
- ↑ "Herschel: Science payload". 20 November 2008.
- ↑ "PACS – Photodetector Array Camera and Spectrometer".
- ↑ "SPIRE – Spectral and Photometric Imaging Receiver".
- ↑ "HIFI – Heterodyne Instrument for the Far Infrared".