Raod van 11
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Raod van èlf ies 't besjtuur van 'n carnavalsvereiniging in Nederlands Limburg. Dèks vertegenwoordigt ze zelf die carnavalsvereiniging. De groep besjteit oet 11 persone ónder veurzietersjap van 'ne president. De lede zint veural herkènbaar aan 'n uniform carnavalsmötsj, narrekap of sjteek, die bie officieel gelegenhede gedrage weurt. De president haet daobove dèks nog 'n hoag fazantevaer op ziene sjteek (carnavalsmötsj) sjtoon. 't Getal 11 ies symbolisch.
Historie
bewirkDe Carnavalsviering ies vanoet Duutsjland en mèt name oet 't Rienland hie nao toe euvergewejd. 't Ièrsj nao Mestreech rónd 1840, daonao nao Venlo, Zittert en Valkeberg en zoa wiejer.
In 't jaor 1822 sjtart in Kölle (Duutsjland) 'ne wèrkgroep, besjtaonde oet 11 persone, mèt 't, nao 'n lang pauze vanwege de Franse bezètting, organisere van 'n carnavalsfiès. 't (Gekke)-getal èlf weurt dan ummer miè in proclamaties gebroek en op d'n doer weurt 't commitée (raod) van èlf-lede gewoon de èlf geneump. 't Drage van 'n sjteek of narrekap door de lede van de raod ies 'n parodie op de Jakobiene in de Franse Revolutie. De raod van èlf ies 'n persiflage op 't tribunaal van de Jakobiene.
Umdat in dees sjtreek de wienfièste same valle mèt de namesdaag van de heilige Maarten (Martinus), de 11e van de 11e (11 november), haet me op 'n gegeve moment deze daag oetgerope tot sjtartpunt van 't carnavalssizoen.
Take
bewirkDe Raod van èlf zörgt veur en/of begeleidt de algemein organisatie van 't vastelaovesfiès in zien dörp of buurtsjap.
Dat zint o.m. 't organisere van dansaovende en ziettinge, 't oetkeze en oetrope van 'ne prins, minister of adjudant en 't beleid rónd de optoch(te). In naovolging van 't Rienland versjiene d'r op diverse plaatse in 't prinselik gevolg ouch nog prinsegardes en dansmariekes.
In de optoch sjtoon de raod en de prins op 'ne sjoane praalwage. De triómfoetroop van hun, riechting publiek, ies "ALAAF" of op 't Duutsj: "HELAU".
Carnavalsvereiniginge (cv's) höbbe 'n eige naam. 'n Paar veurbeelde: de Marotte in Zittert; de Tempeleers in Mestreech, Jocus in Venlo, de Mirlitophile in Valkeberg, de De Flaarisse in Gelaen, de Waterratte in Sjin, Werment en Ool de Gaarekiekere in Gulpe, de Grensülle in Vols, de Kwekkerte in Lin, de Vreigelaere in Hale, de Waggelaere in Voere, de Spasbinke in Genk, de Verkesköp in Wieërt en de De Kook in Baolder.