Quasar

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

'n Artistieke impressie vaan de Quasar SDSS J1106-1939 dee groete quantiteite materie kwiebelt. De benkelek felle quasar zuut me in 't middel vaan 't pleetsje.

De quasar is umkleid door kosmisch stof (geel; opnaome vaan de Spitzer Space Telescope). De greun en blauw objekte zien starestèlsels mèt krie stof.

'ne Quasar (Ingelse abbreviatie quasi-stellar radio source), ofwel QSO (Quasi Stellar Object), is 'n actief centrum vaan e starestèlsel (boedoor 't 'n actief starestèlsel, ofwel 'n active galactic nucleus, AGN, is) mèt 'n hendeg hoeg klaorheid. 't Geit um e superzwoer zwart look (e zwart look wat feitelek 'nen extreemzwoere staar is) in 't centrum vaan e starestèlsel, boevaan de umringde sjijf mèt materie leech en straoling oetsjik wienie zie nao 't zwart look weurt getrokke. 'n Soortgelieke sjief roond 'ne staar of e look weurt de accretiesjijf geneump.

D'n ierste quasar (3C 48) en d'n twiede quasar (3C 273) woorte in de astronomie drachter gekoume via radio-astronomie in de 1950er jaore. 't Iers spectrum vaan 'ne quasar (3C 273, tegeliek de klaorste quasar) wat de groete aofstand vaan de twie verraojde, woort in 1963 verkrege door de Nederlandsen astronoom Maarten Schmidt, wie heer in de Vereinegde Staote wèrkde. Achteraof bleke ze al op fotografische plaote oet de 19en iew te stoon, evels zoonder es bezunder objek erkind te zien. 'nen Twiede gróp vaan quasars woort "radiostèl quasars" geneump. Dees objekte sjikke gein bezunder hoeg quantieit radiostraoling oet.

Op 11 jannewarie 2013 lete astronome weite 'ne gigantische cluster aon quasars te höbbe oontdèk vaan 4 mieljaard leechjaor in doorsnei.

Sprunk

• Väöraofspraok vaan 't Ingelstaoleg artikel op Wikipedia