Potvès
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Potvès (Physeter macrocephalus of Physeter catodon) is 'ne walvèsechtege oet de oonderorde Taandwalvèsse. Heer vörmp allein de familie Physeteridae, en is wiedoet de groetste taandwalvès. De potvès kump relatief väöl veur en is 'n arsjetypische walvès gewore, oonder mie door zien optrejje in 't book Moby Dick.
Veurkoume
bewirkDe potvès lif in alle wereldzieë die häöm deep genoog zien. Aof en touw kump 'r ouch in de Noordzie terech, bij vergissing. Umtot heer dao weineg voodsel vint en neet deep kin doeke, raak heer oetgehoongerd en gedesoriënteerd, en störf heer meistens in zie of op 't straand. In de late jaore negeteg zien veural in Nederland herhaoldelek potvèsse aongespeuld; dit sjrijf me touw aon 'n greuj in hun aontal door 't ind vaan de jach op potvèsse.
Kinmerke
bewirkDe potvès heet 'n gemiddelde lèngde vaan 18 meter en e gewiech vaan 50 ton; heimèt is heer de groetste vaan de tandwalvèsse, en ouch 't groetste bies mèt tan, die heer evels allein op d'n oonderkaak heet en neet wezelek gebruuk veur te ete. Zie lief vèlt op door d'n apaarte vörm: twie bölte op de rögk en 'nen enorme, bekans veerkentege kop. In e groet deil vaan dee kop zit 'ne witte, sjroepege vleujstof, die aon sperma deit dinke (vaandao d'n Ingelse naom sperm whale); dit is waorsjijnlik bedoeld veur tegedrök te levere wienie de potvès op groete deepde - de potvès kin tot minstes 2200 meter deep, woemèt 'r deper kump es welk ander zoegdier ouch - mèt sterke waterdrök te make krijg.
't Spiesverteringskenaal vaan de potvès is wel 250 meter laank. Heer heet dreidoezend kilo blood.
Dieet
bewirkDe potvès veujt ziech veural mèt middelgroete bieste, wie de reuze-inkvès, d'n octopus en de deepzierogk.