Périgord

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Périgord (Occitaons: Peiregòrd / Perigòrd) is 'ne landstreek in Fraankriek dee, zjus wie de stad Perigueux, verneump is nao de Gallische volksstam Petricorii. Tot de Franse Revolutie waor 't 'n graofsjap in de toenmaolege provincie Guyenne-Gascogne. Nao de revolutie woort 't 'n departemint en veranderde de naom conform de regele in de naom vaan de belaankriekste revier dee door de streek struimp: de Dordogne. 't Huidege departemint behuurt tot de nuie regio Nui-Aquitanië.

Périgord is zier bekind veur zien keuke, die veural oet eend- en gansprodukte besteit zoewie confit de canard and foie gras. 't Is weier bekind es 't centrum veur truffels in Fraankriek. Ouch gief 't wienproduktie bij Bergerac (roed en wit) en Monbazillac (zeute witte wien).

Périgord besteit oet veer gebede:

Périgord Blanc, Wit-Périgord ('t wit sleit op de liechte kalkplateaus in dit deil vaan de streek)
Périgord Noir, Zwart-Périgord ('t zwart sleit op de doonker blajer vaan de eikebuim die dao greuje en op de truffel dee dao gevoonde weurt)
Périgord Pourpre, Paors-Périgord ('t paors sleit op de droeveblajer vaan de wienstreek roond Bergerac, die in 't naojaor roed-paors verkleure)
Périgord Vert, Greun-Périgord ('t greun sleit op 't greune landsjap umtot in dit deil de mieste rege vèlt)

Historie

De ierste kier weurt 't graofsjap Périgord geneump tijdens de periode vaan Karel de Groete. 't Gief evels Roemeinse euverbliefsele in Perigueux, en de streek steit ouch bekind es de 'weeg vaan de minsheid' door 'n groete hoeveelheid vaan prehistorische opgraovinge. De bekindste is de grot vaan Lascaux, boein aofbeeldinge vaan oerosse, peerd, herte en aander bieste te zien zien die al zeker 17.000 jaor aajd zien, mer 't gief tientalle verseerde grotte. Ouch gief 't tientalle abri's (euverhangende rotswen boe-oonder lui ginge woene, grotwoeninge). In 't pläötske Les Eyzies-de-Tayac-Sireuil woort in 1868 in de Abri de Cro-Magnon de allerierste skelette gevoonde vaan de Cro-Magnon-mins, 'ne latere tiedgenoot vaan de Neanderthaler. De Cro-Magnon behuurt tot de huidege en einegste nog levende minsesoort Homo sapiens sapiens.

Périgord waor ein vaan de slagvelde oet d'n Hoonderdjaoregen Oorlog tösse de Ingelse en de Franse in de veertienden iew en de vieftienden iew. De streek steit vol mèt middeliewse en Renaissance-kestiele, veural langs de Dordogne en de Vézère, zoewie Puymartin, Losse, Hautefort en Beynac.

Brónne

Dit artikel is gebaseerd op de gelieknaomege artikele op de NL, EN en FR wikipedia.