KWPN
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't KWPN (Koninklijk Nederlands Paard(enstamboek) Nederland) is e stambook veur wermbloodpeerd. E peerd wat debij ingesjreve steit, weurt in 't gemein 'ne KWPN'er geneump. 't KWPN is e nui stambook, wat pas sinds 1970 besteit. Daobij is 't ouch 'n ope stambook, boe eder peerd wat aon bepaolde eise in de bouw voldeit maag weure ingesjreve. De KWPN'er is dus gein ech ras.
De KWPN'er is veural oontstande oet twie awwer wermbloodrasse, 't Gronings peerd en 't Gelders peerd. (E daarde Nederlands wermbloodras, de Fries, bleef boete dit stambook.) Wijer zien diverse Ingelse bloodlijne zoewie get Duitse en Franse peerd ingekruis. Nao diverse fusies kaom 't in 1970 tot ei stambook veur ze allemaol. De Groninger, dee later mèt oetsterve woort bedreig, heet intösse zien eige stambook; de Gelderlander heet zien eige fokriechting binnen 't KWPN. De drei aander riechtinge zien dressuur, springe en tuigers (aongespanne peerd).
Bekinde KWPN'ers
bewirkPeerd oet 't KWPN-stambook höbbe in diverse groete sportdisciplines groete prestaties gelieverd, zeker in de dressuur. Totilas ('t succespeerd vaan Edward Gal) en Valegro ('t peerd vaan Charlotte Dujardin) waore allebei KWPN'ers. Ouch mensporter IJsbrand Chardon haolde jaorelaank groete successe mèt e veerspan vaan veer KWPN'ers.