Motte
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
- Dit artikel geet euver 't vreug-middelieëws verdedigingswaerk. Waors te op zeuk nao de insecte, dan zeet Sjöbvleugelege.
'n Motte is 'ne, kunsmatig opgeworpe, heuvel, dae dik oet twieë dele besjteet: 'ne opperhaof, oeëop 'ne donjon of versjtaerkde taoëre sjteet en 'ne neerhaof, dae bewond waoërt en oeëop dik 'n kapel, later dik 'n kèrk geboewd waoërt. D'r opperhof how örsj alling militaer doele mae kreeg later soms och 'n residentiele functie. Da waoërt 'n donjon oetgeboewd töt e kesjtieël of d'r waoërt e kestieël naeve geboewd.
'n Motte oet twieë dele vindt me in Aoke, d'r opperhof oeë op 't palies, d'r Palts, 't huidige sjtadshoes en d'r deper gelaege neerhof, oeë op de Paltskapel (d'r Dom) geboewd is. Op väöl klinger sjaal is zoe'n twiedelige motte och in 't centrum va Seent-Maeëte in Voere te veende. Op d'r opperhof sjteet dao noe 'n boerderiej, noe nog D'r Hoof geneumd, mae in de wèj zeunt reste van 'n aower geboew te vinge en 'n tracée van 'n grach. Op d'r deper gelaege neerhof sjteet de kèrk.[1] In Kaesing sjteet de Martinuskèrk óp d'r neerhof, in d'r opperhof zeunt reste van 'n burcht voonde.
Mottekesjtieële
bewirkIn Kessel (Keverberg), Sjtein en Lömmerich vindt me nog kestieële of reste daovan óp 'n motte. Ooch in Brustum bie S'n Truje vindt me nog de helft van de motteburcht van de grave va Loeën.
Mottes oeë de kesjtieël verdwene zeunt
bewirkIn Borgloon is de motte good bewaard mae de geboewe, oeëts ooch geboewd dör de grave va Loeën, zeunt verdwene.
In Wienesrao bevindt zich 'n motte tösje de Sjtaeëveskèrk en 't Kesjtieël Wiënesraoë. Hie-in zowwe zich reste beveende van 'ne Middelieëwse taoëre.
Mottes oeë de kesjtieële voet zeunt liegke in Gulpe (Grach Burggraaf), Sjènne (Terborgh), Detere (d'r Koppelberg), Ech (d'r Bollenberg), Ten Esje, Eys (de Boereberg), Göttekaove (De sjtool van Zwentibold), Mesjtreech (Sint-Pietersberg) (De Tombe).
Ander mottes
bewirkDe kèrke va b.v. Norbik, Sjlennich, Moontse, Hommerig, Teuve en Aubel zeunt op 'n gewoeën motte geboewd.
In Èèsjde waoërte in januari 2009 archeologische reste van 'n middelieëwse motteburcht voonde.[2][3] Nao get oonderzeuk wert d'r nuujboew óp geplaatsjt.
Ouch de aaj kirk van Mofert stóng op 'n motte, meh nao de sloop is die aafgegrave.
Op ander plaatsje in Nederland gift 't vergeliekbaar heuvele, wie de taerpe in Friesland, wierde in Groninge, woerde in Holland en vliedbaerge in Zieëland.