Mienkathedraal
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Mienkathedrale zint kèrkgeboewe die door de mienmaatsjappieje in Belsj Limburg geboewd zint in de wieke (cités) die ze veur hun wèrknummersj aanlagte. Dees kèrke were "kathedraal" geneump vanwege de monumentaal oetsjtraoling en de proporties. De mienkathedrale datere oet 't interbellum. Ze zint opgetrokke in baksjtein, behalve de Heilig-Hartkèrk in Winterslag, die in natuursjtein ies oetgeveurd. De kèrke höbbe 'n veur daen tied modern betonskelet.
De mienkathedrale zint:
- de Heilig-Hartkèrk in Winterslag-Genk
- de Sint-Barbarakèrk in Eisde-Tuinwiek, gemeinte Maasmechele
- de Christus-Keuningkèrk in Waterschei-Genk
- de Sint-Albertuskèrk in Zwartberg-Genk
- de Sint-Theodarduskèrk in Beringe-Mien
In de cité Meulenberg in Houthale-Helchtere waor ouch 'n mienkathedraal geplend nao óntwerp van Isia Isgout, meh die is noats gerealiseerd.
Heilig-Hartkèrk Winterslag bewirk
De mienkathedraal van Winterslag ies gewiejd aan 't Heilig Hart. Ze woort geboewd van Famennienzandsjtein. 't Neoromaans geboew woort opgetrokke tösje 1923 en 1925 nao 'n óntwerp van arsjitek Adrien Blomme. Hae naom de kèrk van Floreffe, bie Dinant, es veurbeeld.[1] De kèrk haet 'ne paervörmige tore. In 'n nis in de veurgevel sjteit 'n beeld van de heilige Barbara, petroan van de mienwèrkersj. Blomme óntworp ouch de umliegkende cité van Winterslag.
Sint-Barbarakèrk Eisde-Tuinwiek bewirk
De Sint-Barbarakèrk van Eisde-Tuinwiek (of Eisde-Cité) woort óntworpe door Auguste vanden Nieuwenborg. Ze ies gewiejd aan Barbara, de patrones van de mienwèrkersj. Ze dateert oet 1936. De tore liekent op dae van Lissewege en ies 53 maeter hoag. De kèrk ies opgetrokke in roaje baksjtein, en verseerd mèt decoratief metselverbande.
Christus-Keuningkèrk in Waterschei-Genk bewirk
Gaston Voutquenne óntworp de Christuskeuningkèrk in Waterschei. De kèrk woort geboewd tösje 1934 en 1936. 't Ies 'n driebeukige kruuskèrk van gaele baksjtein mèt groate vènstere en 'ne hoage sjlanke tore; de architectuur tuènt invloede van art déco. Dom Sébastien Braun, 'ne monnik oet Maredsous, haet 't interieur óntworpe. De kèrk ies saer 2002 besjermp es monument.
Sint-Albertuskèrk Zwartberg-Genk bewirk
De kèrk van de mien van Zwartberg in Genk woort óntworpe door Henri Lacoste. Ze dateert oet 1939. De kèrk ies van baksjtein, dae gebruuk ies in allerlei decoratieve motieve. De tore ies geïnspireerd op de Sint-Niklaastore in Veurne en de vènstere zint gemaak van kristal van Val-Saint-Lambert in beton.[2]
Sint-Theodarduskèrk Beringe-Mien bewirk
Henri Lacoste óntworp ouch de Sint-Theodarduskèrk in de Beringe-Mien. Ze ies gewiejd aan de heilige Theodardus, biesjop van Mestreech.
De baksjteine kèrk woort geboewd tösje 1939 en 1943 in neobyzantiense sjtiel. Veur de kèrk bevink ziech 'n atrium mèt galerieje. De vieringtore, mèt baksjteine sjpiets, ies 71,5 maeter hoag en ies hydraulisch versjtèlbaar vanwege verzakkingsgevaor. Achter de kèrk liegke parochiegeboewe in dezelfde sjtiel.[3] De kèrk en umliegkende geboewe zint sins 1985 besjermp es monument en es dörpsgeziech.