Middelhoeëgduutsj

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

't Hoeëgduutsj weurt opgedeild in 't Opperduutsj (greun) en 't Middelduutsj (turkoois), en 't oondersjèjt zich va 't Nederduutsj (geel). De zjwarte lijne markere de twie belangriekste isoglossen, de Benrather linie en de Speyerer Linie.

't Middelhoeëgduutsj is 'n owwer vörm van 't Hoeëgduutsj en 'n conglomeraat va dialekte dat gekald en gesjrieëve waoërt tössje 1050 en 1350 n.Chr. In engere zin versjteet me oonder 't Middelhoeëgduutsj de epische taal die gebroekd waoërt in d'r tied van de Hohenstaufer. 't Waoërt väöraafgegange dör 't Aodhoeëgduutsj dat zich tösje d'r driejde en viefde ieëw, mèt de twiede en Hoeëgduutsje klaankversjuving van de Westgermaanse tale begoes te oondersjèjje. Soms helpe historische feite öm die klaankversjuving te datere. De invasie va Attila in Europa vong plaatsj in d'r viefde ieëw. In Duutsjlaand neumt me Attila ooch Etzel en dat gegaeve dèèt de twiede klaankversjuving datere get vör of op dae tied.

Mèt d'r Eneïde va Hendrik van Veldeke begint de Middelhoeëgduutsje, en daomèt ooch de Duutsje literatuur. Daovör waoërt bekaans mètstens in 't Latien gesjraeve. Sommege deile van de Carmina Burana zint Middelhoeëgduutsj.