Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Heëlesj. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Mathieu Kessels (1858-1932) oet Heële

Mathieu Kessels (Heële 1858, Tilburg 1932) woar inne componis, sjriever, fabrikant va moeziekinsjtrumente en oetgeëver va moezieksjtukke oet Heële en Tilburg. Heë is d'r sjriever van e bekank Heëlesj book, D'r Koehp va Hehle.

Leëve bewirk

Mathijs Jozef Hubertus Kessels woar d’r ieësjte meëts 1858 i Heële geboare es zoeën va d’r sjnieder Pieter Kessels en zieng vrouw Maria Wetzels. In 't jaor 1880 begós heë mit ziene broar Jos Kessels ing oetgeëverei va blaadmoeziek i Heële. Mathieu Kessels houw e bezónger moezikalisj talent: wie Kessels vieftieën joar aod woar, woeëd heë beneumd tot dirigent va harmonie Sint Caecilia oet Heële. I 1886 begós heë i Heële mit 't oetgeëve van e moeziektiedsjrif, De Muziekbode. [1]

Later dat joar verplaatsjde Kessels zie bedrief noa Tilburg. I 1888 begós heë doa mit ’t reparare va insjtrumente, en sjpieëder óch mit de fabrekaasj va insjtrumente, vuural piano's, i zieng Koninklijke Nederlandsche Fabriek van Muziekinstrumenten.[2] Kessels woar oprichter va de Nederlandse Federatie van Har­monie- en Fan­fa­re­gezel­schap­pen en mit-oprichter va g'n Tilburgse moezieksjoeël. Kessels hat óch vöal composities gesjrieëve, deks uëver Limburgse óngerwerpe: heë sjreef operettes wie De Meikonin­gin van Geleen, De Bokkerijders en Walram van Valkenburg.[3]

D'r Koehp va Hehle bewirk

Kessels sjreef i 1883 e book op Heëlesj Plat, Der Koehp va Hehle, ee Hehlisj Vertelsel, oetgegeëve durch oetgeëverei Jos Crolla oet Valkeberg, dat i 1971 obbenüts oetgegeëve is. 't Is e mit vöal geveul vuur humor gesjrieëve vertelsel uëver inne Heëlesje soldoat, inne sjtuutbroar wie me i Heële zouw zage, deë vuur d'r Napoleon gevochte hei i 1815 i d'r sjlaag va Waterloo, en zich trük i Heële wiechtiger vuurdoog es dat heë es einfache soldoat woar geweës. 't Book is wiechtig weil 't 't aodste book i Heëlesj plat is. Boete Heële is Kessels evvel neet bekank es sjriever. [4] De geminde Heële hat d'r Koehp i d'r 20e ieëw e sjtandbild gegeëve, gemaak durch Vera van Hasselt. I modern Heëlesj heesj d'r soldoat Kuëb va Heële.

Sjtöalke bewirk

Ich sjprook hum aa en zaan helop: "Dag Koehp." Heh kiekt ins onversjillig op of wentte ing vloeh in ee oehr houw en zeeht: "Weh bist doe." Ich zaahn: "Doe zols mich waal neet mieh kinne; maar vuur vief joar has de mich ins dien interessante gesjiechte van der kreeg in Roesland verteld." "Iejaah, vuur vief joar woar ich noch inne angere kehl en noch iesj drej-en-nuhgentig joar. 't Is noew versjliehte werk; ich bin pamp op en murg vuur de piehringe."

(...)

Doh kumt graat der Napolejong op zienne witte sjummel aagejaage en zeeht: "Alla ginnereels, noew op uur plaatsje, vier gont beginne." Ich treehn doew vuur en zaan: "Monampreur, ee woaht gefelligs." "Dan kot Koehp," zeeht heh. Ich zaan: "Vilt de ouw garde dadelik mit aa?" "Nee," zeeht heh. "Darf ich dan zoehlang hej en doh woh het nuhdig is ing hank mit helpe?" vroog ich. "Towgesjtange en ooch vuur der Bamberg," zeeht heh en riejt in galop vot.

Publicaties bewirk

  • M.J.H. Kessels, Der Koehp va Hehle, ee Hehlisj Vertelsel, Valkeberg, 1922.
  • M.J.H. Kessels, Kermis: eene Limburgsche schets, Valkeberg, 1922.

Nuët bewirk

  1. M.J.H. Kessels, Een bekend musicus heengegaan, i: Limburgs Dagblad, 24 december 1932.
  2. De Koninklijke Nederlandse Fabriek van Muziekinstrumenten, C. Gorisse, i: Industriële archeologie joargank 10 nommer 36, blz. 82 bis 98, 1990.
  3. "Composities? Ja, honderden en honderden heb ik geschreven onder eigen naam en schuilnaam, meestal kleinere en grootere werken voor harmonie en fanfare, waarbij marschen en kleine concertstukken alsmede een groot aantal ouvertures, fantasies, potpourri's enz. waarbij de bekende 'Slag bij Waterloo', die door elk goed korps ene of meerdere keren per jaar wordt gespeeld." M.J.H. Kessels, Een interview, i: Limburgs Dagblad, 31 meëts 1928.
  4. "Dat M.J.H. Kessels als auteur niet echt bekend werd en niet tot de Limburgse literatuur ging behoren zoals een Seipgens, een Weustenraedt en Majoor Perelaer (...) zal men wellicht moeten toeschrijven aan het feit dat hij musicus was. (...) De letterkundige Mathias Kemp heeft eens gezegd, dat de vertellingen, als ze in een wereldtaal waren geschreven, ook wereldroem zouden hebben verworven." Paul Haimon, Schepper van Koehp bekend als musicus, i: Limburgs Dagblad, 4 september 1971.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Mathieu_Kessels&oldid=438959"