Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


'n Lavendelbloom.

Lavendel (Lavandula) is 'n struuk oete lupblomefemielie (Lamiaceae).

Kènmerke

bewirk

't Geslach is trögk te vinjen in väöl häöf vanwaenge de paarse kluuer enne gäör vanne blome. De struuk wuuertj neet hoeager es 'ne maeter en neet breier es 'nen halve maeter. De blome zeen puntjvörmig en kinne ach centimaeter lank waere. Lavendel wuuertj ouch es sierplantj gebroek.

Gebroek

bewirk
Aromatisch

Lavendel wuuertj gekwieëk veure lavendelaolje dae geëxtraheerdj kan waeren oete paarse blome. Dezen aolje wuuertj es gäörstof gebroek in cosmetica, wie zeip en parfum. Daonaeve wuuertj lavendelaolje beveurbeild gebroek inne aromatherapie. Ouch kinne lavendelkorrelen in tuutjes inne kleierkas gelag waere. Zo waere de kleier geparfumeerdj dore verdampendje etherischen aolje en volges sómmige waeren ouch motte gewaerdj. Daonaeve waere de lavendelblomen in potpourries verwirk.

Culinair

Lavendel wuuerdj ouch inne keuke gebroek. Zoea zeen de blomen 'n ingrediënt vanne Provençaalse gekruje. De blome waere, al den neet gedruueg, gebroek óm versjillige produkten op smaak te bringe wie beveurbeild Franse kieëzen of gruuendje wie moeren en tomate. Anger produkten op basis van lavendel zeen tieë en sjroeap. De sjroeap wuuertj ónger angere verwirk in baksels en pralines. Ouch besteitj zoeaget wie lavendelheuning wobie de biejen allein mit lavendel in aanraking kómmen en gein anger plantje.

Medisch

Inwenjig kan lavendel waere toegepas es tieëaaftrèksel en oetwenjig inne vorm van aromatherapie. Lavendel haet 'n rösgaevendje en verlichtendje wirking. d'n Etherischen aolje van lavendel kan waere gebroek es antisepticum.

Verspreijing

bewirk

Veural de Provence steit bekèndj veure lavendeltieëlt. Meistes geitj 't óm kruutsinge mit 'n hoeag concentratie aan etherische aolje wie de väöl aangeplantje cultivar Lavandula ×intermedia 'Grosso'. In Nederlandj en Belsj kump lavendel neet van natuur veur.

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Lavendel&oldid=460703"