Lambert Lombard
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Lambert Lombard (Luuk, 1505/6 – 1566) waor 'ne renaissancesjilder, architekt en humanist.
E waor 'ne keunstenaer dae zich naeve de sjèlderkunst en de architectuur ooch bezig hoolt mèt archeologie, literatuur, mythologie en numismatiek.
Z'n opleiding es keunstenaer ontvong e in Antwerpe vanoeë oet e nao Middelburg reesde en dao bie de sjilders Jan Mabuse (Jean Gossart) en Jan van Scorel d'r Italiaanse sjtiel lieërde. Michel Zagrius, 'ne wènnig bekaande humanist, wiejde 'm in de nuuj renaissancecultuur in. Later makde e mieërdere reze nao Duutsjland en Frankriek.
In 1537 sjikde d'r Luukse prinsbisjop Everhard de la Marck, van wae Lombard hofsjilder waor, 'm es lid van 'n missie oonder de leiding van d'r Ingelsje kardinaal Reginald Pole nao Rome öm dao keunswaerke vör 't preensbisdom te verwerve en öm z'n keunstenaerssjap te perfectionnere. In Rome ontmoette e de groeëte mèèsters van de renaissance zoewie Michelangelo en da Caravaggio. Truuk in Luuk stichde e dao de örsjte keunstacademie ten noorde van de Alpe. Lambert Lombard how 'n gaanse nuuj meneer va lèsgaeve en daodör trok z'n sjoeël Luukse en Vlamsje artieste aa die later 'n belangrieke rol zowwe sjpäöle in de evolutie van de sjilderkeuns in 't noorde, zoewie Otto van Veen, later warsjienglèk d'r belangriekste lieërmèèster van Pieter Paul Rubens, Lambert Zutman of Suavius, Frans Floris, Willem Key, Hubert Goltzius, Théodore de Bry en Dominique Lampson. Lombard drökde mèt z'n renaissancearchitektuur z'ne sjtaempel op d'r wederopboew va Luuk en sjpäölde 'n väörtrèkkersrol in de versjprèjjing van de renaissance in het Maasland.
Dominique Lampson redigeerde de in 1565 oetgebrachte biografie va Lombard Lamberti Lombardi apud Eburones pictoris celebemimi. Ooch waoërt Lombard opgenaome in Lampsons Pictorum aliquot celebrium Germania inferioris effigies. Lampson makde bie 23 gegraveerde portrette van beroemde sjèlders 'n gedich dat handelde över 'n hoofdwaerk of över 't laeve van d'r keunstenaer.
Waerk
bewirk
Z'n belangriekste sjilderwaerke zeunt:
- de reeks Vrowwe die doge die e makde vör d'r Abdij van Herkenrode in Hasselt
- d'r retabel van de kerk Saint-Denis in Luuk
- 't sjilderiej De vermenigvuldiging van de broeëjer
- 'n zelfportret ('n grafische waergave daovan seerde jaorenlaank 't Belzje baankbiljet van hoonderd frang).
Ooch:
- Triptiek altaar kèrk va Klumme
Mieë wie doezend tekeninge en sjetse van häöm zeunt bewaard.
Belangriekse waerke es architekt:
- 't portaal van de kèrk Saint-Martin in Luuk (1558)
- de glaasveenstere van d'r väörmalige kathedraal Saint-Lambert in Luuk.
- Hoes Torrentius in Luuk
- Hoes Soër de Solières in Luuk
In 2006 waoërt in Luuk bie gelegenheid van d'r 500e verjäördaag van z'n gebaoërte 'n tentoonsjtèlling gehaowe oonder 't paeëtersjap van de UNESCO. De 4 sjilderieje oet d'r Abdij van Herkenrode, Vrowwe die doge waore dao väör 't örsj saer d'r 18e ieëuw wer biejèègebrach mèt de veer oet versjèjje Luukse musea. Ze waoërte daoväör grondige gerestaureerd. Pas in 1981 how me ze herkaand es waerke va Lombard.
Bibliografie
bewirkLambert Lombard, Peintre de la Renaissance, Liège 1505/06-1566.
Essais interdisciplinaires et catalogue de l'exposition.
Nummer van de revue Scientia Artist, uitgegeven door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium Brussel, 2006, 534 p.
