Krypton
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Krypton is 'n sjeikundig element mit symbool Kr en atoomnómmer 36. 't Is 'n kleurloos edelgaas.
Ontdekking
bewirkIn 1898 is krypton ontdek door William Ramsay en Morris Travers. 't Bleef euver bie de ontleding van vloeibare lóch nao 't weghaole van water, zuurstof, stikstof, helium en argon. 'n Waek later ontdekte 't duo op dezelfde maneer ouch neon.
De naam krypton is aafkomstig van 't Griekse kryptos vertaald es verborge.
Toepassinge
bewirkKrypton is duur en in de meiste gevalle te vervange door goodkoupere edelgaas. Daoróm wuuertj 't slechs op zeer beperkte sjaol industrieel toegepas. Inkele gebiede wo krypton waal wuuertj gebroek zeen:
- In fotografische flitsers, speciaal bie hogesnelheidsfotografie
- In fluorescerende verleechting wuuertj soms 'n mingsel van argon en krypton toegepas
- Es vulling veur geïsoleerd glaas
Van 1960 toet 1983 is krypton gebroek veur de definitie van de maeter. Ter vervanging van de standaard maeter (legering van platina en iridium) in Paries waerde de standaard maeter vasgesteldj aan de handj van de roead-oranje spectrumlien van 't krypton-86 isotoop. Krypton leech, wie neon, op wen 't wuuertj toegepas in 'n neonlamp. 't Versjil is de kleur leech: neon leech oranjeroead op; krypton bleik paars.
