Knoorsj
(Doorverweze van Kraakbein)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Sint-Joasters. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Kraakbein, knoorsj of knapsjinkel (Letien: cartilago) is 'n speciaal vorm van binjweefsel mit 'n elastisch karakter es gevolg van eigesjappe vannen extracellulaire matrix. Kraakbein kan groate drök waerstaon, mer haet weinig trèkvasheid, in taengestèlling t't knaok.
De fónksjes van kraakbein zint: steun aan weike deiler, verbinjing tösse knäök, vörme van e glijvlak in gelenke, bestumming van de greuj van piepbeinder.
Versjillige saorte kraakbein bestaont, namelik:
- Hyalien: Haet 'n groate wieväölheid aan geliekmaesig verdeildje collageenweefsele in 't chondrien, vörmp e hieël gled glijvlak (vèngk sjoekke op) en bevindj zich tösse de rubbe en 't bórsbein.
- Elastisch: Bevatj väöl elastien vaezele in 't chondrien, haet 'n groate vervörmbaarheid en bevindj zich inne naasvläögele en 't naastössesjaot.
- Fibreus (vaezelig): 't Chondrien in 't kraakbein is doortróch mit toe, opeingepakdje collageen vaezele; 't is trèkvas en drökbestenjig en guèf 'n soeppel knaokverbinjing; 't bevindj zich inne tössewervelsjieve en sjaambeinder.